ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,784 รายการ
ล้อวัวล้อ ในสารพจนานุกรมล้านนาให้ความหมายว่า เกวียน วงล้อ แหว้นล้อ ภาคกลางเรียก เกวียนวัว ภาคอีสานเรียก ระแทะหรือเกียน ซึ่งเป็นยานพาหนะชนิดหนึ่งในการเดินทาง มีสองล้อ เทียมด้วยวัวหรือควาย ใช้บรรจุพืชผลต่างๆ เรียก ล้อวัวหรือล้อควาย ประกอบไปด้วยล้อไม้เนื้อแข็งขนาดใหญ่จำนวนสองล้อ ล้อจะหมุนรอบเพลาที่มีดุมเป็นแกนกลาง โดยมีกำหรือโครงสร้างล้ออยู่ในกรอบไม้ฝักมะขาม และมีแม่แปลกเป็นไม้ประกบบังคับให้ล้อเกวียนหมุน ตัวเกวียนมีลักษณะโปร่งๆ มีไม้ซี่เล็กๆ เรียงคล้ายกรง ด้านล่างตั้งอยู่บนไม้คาน ในอดีตใช้เป็นพาหนะสำหรับบรรทุกข้าวเปลือกและพืชผลต่างๆ อาจะมีประทุนหรือกูบไว้กันฝนกันแดดด้วยภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่. ภาพชุด การประกวดภาพเก่าเกี่ยวกับจังหวัดลำพูน (เจ้าของภาพ อนงค์ศิลป์ ด่านไพบูลย์)อ้างอิง๑. มณี พยอมยงค์. ๒๕๔๖. สารพจนานุกรมล้านนา. เชียงใหม่: ดาวคอมพิวกราฟิก.๒. พิชชา ทองขลิบ. ๒๕๖๔. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (Online). https://www.sac.or.th/.../trad.../th/equipment-detail.php.... สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๐ กันยายน ๒๕๖๔.
สตฺตปฺปกรณาภิธมฺมเทศนา (สังคิณี-มหาปัฎฐาน)
ชบ.บ.36/1-3
เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
นิพฺพานสุตฺต (นิพฺพานสูตร)
ชบ.บ.75/1-1
เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
เลขทะเบียน : นพ.บ.299/1กห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 14 หน้า ; 5 x 56.5 ซ.ม. : ทองทึบ-ลานดิบ ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 123 (275-286) ผูก 1ก (2565)หัวเรื่อง : เล่มหลวง--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
-- องค์ความรู้ เรื่อง เรื่องเล่าจากเอกสารรับมอบ ตอน ศาลากลางจังหวัดพะเยา -- จังหวัดพะเยา จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดพะเยา พ.ศ. 2520 มีฐานะเป็นจังหวัด เมื่อวันที่ 28 สิงหาคม 2520 ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 94 ตอนที่ 69 ลงวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2520 แบ่งการปกครองออกเป็น 7 อำเภอ คือ อำเภอพะเยา (เมืองพะเยา) อำเภอเชียงคำ อำเภอจุน อำเภอแม่ใจ อำเภอดอกคำใต้ อำเภอปง และอำเภอเชียงม่วน เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่ท้องที่จังหวัดเชียงรายมีอาณาเขตกว้างขวางและมีพลเมืองมาก เพื่อประโยชน์แก่การปกครองและอำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชน ศาลากลางจังหวัดพะเยาเริ่มดำเนินการก่อสร้าง พร้อมบ้านพักผู้ว่าราชการจังหวัด เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2520 โดยห้างหุ้นส่วนเลิศเอนจิเนียรริ่ง เป็นผู้ประมูลรับเหมาก่อสร้างได้ ได้รับงบประมาณเป็นเงิน 5,200,000 บาท มีการประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์ศาลากลางจังหวัดพะเยา เมื่อวันศุกร์ที่ 20 มกราคม 2521 เวลา 07.19 น. โดยมีปลัดกระทรวงมหาดไทยเป็นประธานวางศิลาฤกษ์ และได้ทำการก่อสร้างแล้วเสร็จสมบูรณ์ตามแบบแปลนแผนผังของทางราชการ เมื่อวันที่ 29 กันยายน 2521 ได้มีหนังสือแจ้งหัวหน้าส่วนราชการประจำจังหวัด ทุกส่วนราชการ ขึ้นปฏิบัติราชการบนอาคารศาลากลางจังหวัดพะเยา โดยกำหนดการขึ้นไปปฏิบัติราชการบนอาคารศาลากลางจังหวัดพะเยา ในวันที่ 2 ตุลาคม 2521 (ตรงกับวันจันทร์ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 11) โดยเริ่มปฏิบัติราชการตั้งแต่เวลา 09.09 น. เป็นต้นไป ตามหนังสือที่ พย.25/10766 ลงวันที่ 27 กันยายน 2521 ส่วนราชการต่างๆ ที่ปฏิบัติราชการอยู่ในอาคารศาลากลางจังหวัดพะเยานั้น มีทั้งสิ้นจำนวน 19 แผนกการ คือ1. สำนักงานจังหวัด 2. สำนักงานเกษตรจังหวัด3. สำนักงานคลังจังหวัด 4. ที่ทำการปกครองจังหวัด5. ที่ทำการประชาสงเคราะห์จังหวัด 6. สำนักงานปศุสัตว์จังหวัด7. สำนักงานพัฒนาการจังหวัด 8. สำนักงานราชพัสดุจังหวัด9. สำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบทจังหวัด 10. สำนักงานศึกษาธิการจังหวัด11. สำนักงานสรรพากรจังหวัด 12. สำนักงานสรรพสามิตจังหวัด13. สำนักงานสัสดีจังหวัด 14. ที่ทำการอัยการจังหวัด15. สำนักงานสถิติจังหวัด 16. สำนักงานเลขานุการจังหวัด17. ส่วนการศึกษา องค์การบริหารส่วนจังหวัด 18. ส่วนการคลัง องค์กรบริหารส่วนจังหวัด19. สำนักงานศูนย์รับผู้อพยพจังหวัดผู้เรียบเรียง: นางสาวอรทัย ปานจันทร์ ( นักจดหมายเหตุ หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ พะเยา )ข้อมูลและเอกสารอ้างอิง: 1. เอกสารรับมอบส่วนบุคคล นายสัญญา ปาลวัฒน์วิไชย 2. พระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดพะเยา, ราชกิจจานุเบกษา ฉบับพิเศษ เล่มที่ 94 ตอนที่ 69 ลงวันที่ 28 กรกฎาคม 2520 หน้า 1-4ภาพถ่าย: 1. หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ พะเยา. ภ พย 44 เรื่อง การบันทึกภาพสถานที่สำคัญในเมืองพะเยา เพื่อจัดทำนิทรรศการ จังหวัดพะเยา พ.ศ. 2542 เมืองพะเยาในความทรงจำ, 2542#จดหมายเหตุ #องค์ความรู้จากจากจดหมายเหตุ #หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯพะเยา #เอกสารจดหมายเหตุ #เล่าเรื่องพะเยา #เกร็ดเมืองพะเยา #ศาลากลางจังหวัดพะเยา #เรื่องเล่าจากเอกสารรับมอบ
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพาณิชย์นาวี จันทบุรี นำเสนอองค์ความรู้เรื่อง
เครื่องถ้วยเชลียง ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพาณิชย์นาวี
....
เครื่องถ้วยไทยที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดที่พบในระบบการค้าทางทะเล คือ เครื่องถ้วยเชลียง เป็นเครื่องถ้วยต้นแบบของเครื่องถ้วยสังคโลก
ในแหล่งโบราณคดีใต้น้ำพบในเรือรางเกวียนโดยพบร่วมกับเครื่องถ้วยเวียดนาม และเครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์หยวน
....
เครื่องถ้วยเชลียงเป็นผลิตภัณฑ์จากแหล่งเตาบ้านเกาะน้อย บ้านหนองอ้อ ทางเหนือเมืองศรีสัชนาลัยลักษณะเป็นภาชนะดินเผาแบบหยาบๆ เนื้อดินเหนียวสีคล้ำ และสีเทานวล เคลือบสีเขียวแกมเหลือง และสีเขียวแกมเทา สีน้ำตาล ภาชนะประเภทชามเคลือบสีเฉพาะด้านใน เครื่องเคลือบกลุ่มนี้ผลิตมาตั้งแต่ราวพุทธศตวรรษที่ 17-19 โดยใช้เตาเผาแบบเตาขุดในดินผนังโบกยาดินเหนียว ถือได้ว่าเครื่องถ้วยเชลียงเป็นเครื่องถ้วยต้นแบบก่อนที่จะค่อยๆ พัฒนามาเป็นสังคโลกแบบสีเขียวไข่กา และชามลายปลา ลายพฤกษบุปผาในพุทธศตวรรษที่ 20-21 ที่เป็นสินค้าออกที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย
เครื่องถ้วยเชลียงที่พบในแหล่งโบราณคดีใต้น้ำ พบในแหล่งเรือจมรางเกวียนเพียงแห่งเดียว ประกอบด้วย ชาม 2 ใบ และ กระปุกจำนวน 11 ใบ
....
อ้างอิง
1. สายันต์ ไพรชาญจิตร์,โบราณคดีสีคราม 2 : เครื่องถ้วยจากทะเล (กรุงเทพ : โครงการโบราณคดีใต้น้ำ กองโบราณคดี กรมศิลปากร,2532)
2. ปริวรรต ธรรมปรีชากร,สว่าง เลิศฤทธิ์ และกฤษฎา พิณศรี,ศิลปะเครื่องถ้วยในประเทศไทย (กรุงเทพ : โอสถสภา,2539)
3.กรมศิลปากร.ประวัติศาสตร์การพาณิชย์นาวีไทย.สำนักพิมพ์สมาพันธ์ จำกัด,2544
ชื่อเรื่อง มหานิปาตวณฺณนา (ทสชาติ) ชาตกฎฐกถา ขุทฺทกนิกายฎฐกถา (สุวรรณสาม) สพ.บ. 420-2งหมวดหมู่ พุทธศาสนาภาษา บาลี-ไทยอีสานหัวเรื่อง ทสชาติ สุวรรณสามประเภทวัสดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 46 หน้า : กว้าง 4.5 ซม. ยาว 56.2 ซม.บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน อักษรธรรมอีสาน ภาษาบาลี-ไทยอีสาน เส้นจาร ฉบับล่องชาด ได้รับบริจาคมาจากวัดลานคา ต.โคกคราม อ.บางปลาม้า จ.สุพรรณบุรี
#แรกนาในสมัยรัชกาลที่๔.พระราชพิธีแรกนา หรือเรียกอย่างเป็นทางการว่า พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นหนึ่งในพระราชพิธีโบราณ ที่มีหลักฐานว่ามีมาแต่ครั้งพุทธกาล ด้วยเป็นพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร อันเป็นอาชีพหลักของผู้คนในยุคนั้น พระเจ้าแผ่นดิน ทรงมีจุดมุ่งหมายในทางที่จะสร้างขวัญกำลังใจแก่ราษฎร ซึ่งประกอบอาชีพเกษตรกรรม แบบแผนของพระราชพิธีดังกล่าว มีการสืบทอด และปรับเปลี่ยนตามกาลสมัย กระทั่งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระสยามเทวมหามกุฏวิทยมหาราช รัชกาลที่ ๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้เพิ่มพิธีสงฆ์ไปด้วย เรียกว่า พระราชพิธีพืชมงคล ดังที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชนิพนธ์ไว้ในเรื่อง พระราชพิธีสิบสองเดือน ความว่า.“…การแรกนาที่กรุงเทพฯ นี้ ไม่ได้เป็นการหน้าพระที่นั่ง เว้นไว้แต่มีพระราชประสงค์จะทอดพระเนตรเมื่อใด จึงได้ทอดพระเนตร เล่ากันว่าเมื่อแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า ขณะเมื่อทรงปฏิสังขรณ์วัดอรุณฯ ในปีมะแมเบญจศกศักราช ๑๑๘๕ เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการทุกวัน ครั้นเมื่อถึงพระราชพิธีจรดพระนังคัลจะใคร่ทอดพระเนตร จึงโปรดให้ยกการพระราชพิธีมาตั้งที่ปรกหลังวัดอรุณฯ ซึ่งในขณะนั้นยังเป็นทุ่งนา ไมได้เผาศพฝังศพในที่นั้น ครั้นมาในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรแรกนาที่ทุ่งส้มป่อยครั้งหนึ่ง ภายหลังโปรดให้มีการแรกนาที่กรุงเก่าและที่เพชรบุรี ได้เสด็จพระราชดําเนินทอดพระเนตรพระยาเพชรบุรี (บัว) แรกนาที่เขาเทพนมขวดครั้งหนึ่งหรือสองครั้ง ในแผ่นดินปัจจุบันนี้ ก็ได้เสด็จพระราชดําเนินทอดพระเนตรแรกนาที่ทุ่งส้มป่อยครั้งหนึ่ง การพระราชพิธีจรดพระนังคัลแต่ก่อนมีแต่พิธีพราหมณ์ ไม่มีพิธีสงฆ์ ครั้นมาถึงแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อทรงเพิ่มพิธีสงฆ์ในพระราชพิธีต่างๆ จึงได้เพิ่มในการจรดพระนังคัลนี้ด้วย แต่ยกเป็นพิธีหนึ่งต่างหากเรียกว่าพืชมงคล โปรดให้ปลูกพลับพลาขึ้นที่หน้าท้องสนามหลวง และสร้างหอพระเป็นที่ไว้พระคันธารราษฎร์สำหรับการพระราชพิธีพืชมงคลอย่างหนึ่ง พรุณศาสตร์อย่างหนึ่ง แต่ก่อนมาพระยาผู้จะแรกนาก็มิได้ฟังสวด เป็นแต่กราบถวายบังคมลาแล้วก็ไปเข้าพิธีเหมือนตรียัมพวาย กระเช้าข้าวโปรยก็ใช้เจ้าพนักงานกรมนาหาบ ไม่ได้มีนางเทพีเหมือนทุกวันนี้ เมื่อโปรดให้มีพระราชพิธีพืชมงคลขึ้น จึงได้ให้มีนางเทพีสี่คน จัดเจ้าจอมเถ้าแก่ที่มีทุนรอนพาหนะ พอจะแต่งตัวและมีเครื่องใช้สอยติดตามให้ไปหาบกระเช้าข้าวโปรย เมื่อวันสวดมนต์พระราชพิธีพืชมงคล ก็ให้ฟังสวดพร้อมด้วยพระยาผู้จะแรกนา และให้มีกรมราชบัณฑิตเชิญพระเต้าเทวบิฐ ซึ่งเป็นพระเต้าเกิดขึ้นใหม่ในรัชกาลนั้นประพรมที่แผ่นดินนำหน้าพระยาที่แรกนา ให้เป็นสวัสดิมงคลขึ้นอีกชั้นหนึ่ง…”.นอกจากนี้ยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีแรกนาขวัญ ในหัวเมืองนอกราชธานีด้วย.“…ในการจรดพระนังคัลเป็นเวลาคนมาประชุมมาก ถึงจะอยู่บ้านไกลๆ ก็มักจะมาด้วยมีประโยชน์ความต้องการเมื่อเวลาโปรยข้าวปลูกลงในนา พอพระยากลับแล้วก็พากันเข้าแย่งเก็บข้าว จนไม่มีเหลืออยู่ในท้องนาเลย เมื่อรัชกาลที่ ๔ ได้โปรดให้ไปชันสูตรหลายครั้งว่ามีข้าวงอกบ้างหรือไม่ ก็ไม่พบเหลืออยู่จนงอกเลย เมื่อทอดพระเนตรแรกนาที่เพชรบุรี พอคนที่เข้ามาแย่งเก็บพรรณข้าวปลูกออกไปหมดแล้ว รับสั่งให้ตํารวจหลายคนออกไปค้นหาเมล็ดข้าวว่าจะเหลืออยู่บ้างหรือไม่ ก็ไม่ได้มาเลยจนสักเมล็ดหนึ่ง พันธุ์ข้าวปลูกซึ่งเก็บไปนั้น ไปใช้เจือในพรรณข้าวปลูกของตัว ให้เป็นสวัสดิมงคลแก่นาบ้าง ไปปนลงไว้ในถุงเงินให้เกิดประโยชน์งอกงามบ้าง การแรกนาจึงเป็นที่นิยมของคนทั้งปวงไม่จืด ยังนับว่าเป็นพระราชพิธีซึ่งเป็นที่ต้องใจคนเป็นอันมากหัวเมืองซึ่งมีการแรกนา มีของหลวงพระราชทานเกิดขึ้นในรัชกาลที่ ๔ คือกรุงเก่าเมือง ๑ เพชรบุรีเมือง ๑ แต่เมืองซึ่งเขาทําแรกนามาแต่เดิม ไม่มีของหลวงพระราชทาน คือเมืองนครศรีธรรมราช เมืองไชยา ๒ เมืองนี้เป็นเมืองมีพราหมณ์ๆ เป็นธุระในการพิธี แต่ผู้ว่าราชการเมืองไม่ได้ลงแรกนาเอง มอบให้หลวงนาขุนนาเป็นผู้แรกนาแทนตัว เมืองสุพรรณบุรีอีกเมืองหนึ่งก็ว่ามีแรกนา ไม่ได้เกี่ยวข้องในการหลวงเหมือนกัน แต่ในปีนี้ได้จัดให้มีการแรกนาขึ้นเป็นการหลวงอีกเมืองหนึ่ง…”.ภาพ : ภาพฉายจากบนพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ มองเห็นพื้นที่ระหว่างพระนครคีรีกับเขาพนมขวด ซึ่งเป็นที่ดินที่ปรากฏหลักฐานว่า พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงซื้อ และใช้ประกอบพิธีแรกนา
แนะนำหนังสือน่าอ่านเรื่อง ประวัติศาสตร์เมืองระยองเฉลียว ราชบุรี. ประวัติศาสตร์เมืองระยอง. ระยอง: ระยองกันเอง, 2549. 502 หน้า. ภาพประกอบ.เมืองระยองเป็นเมืองที่มีประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน มีสถานที่และบุคคลที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ของชาติไทยเป็นเรื่องราวที่น่าสนใจ น่าบันทึก ไว้สำหรับคนรุ่นหลัง ได้เกิดความภาคภูมิใจ ผู้เรียบเรียงได้ค้นคว้าจากเอกสารหลักฐาน และได้สอบถามผู้รู้เป็นจำนวนมาก เพื่อเอาข้อมูลมาเรียบเรียงเป็นหนังสือโดยใช้เวลาไม่น้อยกว่า 5 ปี เนื้อหาด้านในประกอบด้วย เรื่องราวของระยองตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน สมเด็จพระปิยมหาราชกับเมืองระยอง ประวัติความเป็นมาของศาลากลางจังหวัดระยอง ประเพณีการปกครองแบบกินเมือง สิ่งแรกของเมืองระยอง ที่สุดของเมืองระยอง ของดีเมืองระยอง การตั้งชื่อถนนในเขตเทศบาลนครระยอง ประวัติสถานที่สำคัญ เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยเกี่ยวกับสะพาน การอุตสาหกรรม(โรงสี) การต่อเรือ ตลาด สภากาแฟ ประภาคาร ภาษาระยอง พระราชพิธีสัจจปานกาล การสาธารณสุขในจังหวัดระยอง ที่เผาศพ ชาวจีนในจังหวัดระยอง สภาพเมืองระยองเมื่ออดีต การคมนาคมสมัยโบราณ วัดโขดเมืออดีต ประเพณีวัฒนธรรมจังหวัดระยอง ฯลฯท959.325ฉ449ป(ห้องจันทบุรี)
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม(สงฺคิณี-มหาปัฏฐาน)
อย.บ. 2/6ประเภทวัสดุมีเดีย คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่ พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ 32 หน้า กว้าง 5 ซม. ยาว 55 ซม.หัวเรื่อง พุทธศาสนา ชาดก
บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ฉบับทองทึบ ได้รับบริจาคมาจาก จ.พระนครศรีอยุธยา
