ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,755 รายการ
องค์ความรู้สุพรรณบุรี เรื่อง วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ สุพรรณบุรี
ผู้เรียบเรียง :
นางอภิญญานุช เผ่าพงษ์คล้าย บรรณารักษ์ชำนาญการ
หอสมุดแห่งชาติจังหวัดสุพรรณบุรี เฉลิมพระเกียรติ
พระบัวเข็มปรกมังกรวัสดุ : รักสมุก ปิดทองแบบศิลปะ/อายุสมัย : ศิลปะพม่า อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๒๔-๒๕ (๑๐๐-๒๐๐ ปีมาแล้ว)ประวัติ : ผู้ว่าราชการจังหวัดน่านรับมอบจากพระครูศิริคุณาทาน เจ้าอาวาสวัดท่าล้อ อำเภอภูเพียง จังหวัดน่านรูปลักษณะแบบเดียวกับพระพุทธรูปปางมารวิชัยขัดสมาธิราบบนขนดนาค พระพักตร์ใหญ่ พระเนตรเหลือบต่ำ พระนาสิกโด่งเล็ก พระโอษฐ์แย้ม พระกรรณยาวจรดพระอังสา ครองจีวรห่มเฉียงจีบเป็นริ้ว เหนือศีรษะทำเป็นมังกรหรือนาคโผล่หัวง้ำหน้าออกมา หางนาคยาวอ้อมด้านหลังพันรอบฐาน ฝังตะกรุดหรือเข็มมนตร์ ๔ จุด หัวไหล่ ๒ และหัวเข่า ๒ ใต้ฐานมีรูปกอบัว หอย และรูปปลา เพราะเชื่อว่าท่านมาจากกลางมหาสมุทร หรือทะเลสาปพระบัวเข็มในตำนานเรียกว่า “พระทักษิณสาขา” (พระที่ทำจากกิ่งไม้โพธิ์แห้งร่วงจากทิศใต้) บางคนมักสับสนกับพระอุปคุต ถูกเคารพบูชาในฐานะ “พระโพธิสัตว์” หรือพระพุทธรูปรูปแบบหนึ่ง ที่พัฒนามาจากเทพพื้นเมืองในฝ่ายอินเดียและลังกา คือ แปลงจากท้าวกุเวรและคณะ ชาวมอญได้นำมาผสมกับพระพุทธรูปปางมารวิชัย ทั้งพระอุปคุตและพระบัวเข็ม มีจุดกำเนิดจากวัฒนธรรมมอญ (สะเทิม) และปยู่ (ศรีเกษตร) พม่า มีรากฐานจากคติพุทธเถรวาท นิกายสรวาสติวาทิน ลักษณะเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยมีใบบัวปรกผม ฝังตะกรุด เข็มมนตร์ หรือพระธาตุ ๕ - ๙ จุด ดังนี้ หน้าผาก ๑, หัวไหล่ ๒, ข้อศอก ๒, หัวเข่า ๒ และหลังมือ ๒ (ฝ่าเท้า,ด้านหลัง) บริเวณใต้ฐานประดับต้นดอกบัว กุ้งหอยปูปลาคนล้านนานิยมบูชาพระบัวเข็ม จากความเชื่อจะให้คุณในด้านปัญญาดี จิตใจผ่องใส ดำเนินชีวิตเป็นสุขด้วยปัญญาบารมี อภินิหารในทางชนะหมู่มาร ลาภสักการะ ความร่ำรวย นอกจากนี้พระบัวเข็มยังเป็นสัญลักษณ์ที่เกี่ยวข้องกับน้ำ และความอุดมสมบูรณ์ การบูชาจะตั้งองค์พระบนแท่นที่หล่อน้ำในพานหรือขันล้อมองค์พระไว้เสมอ เป็นสัญลักษณ์ของความชุ่มฉ่ำเย็น เพราะเชื่อว่าท่านมาจากกลางมหาสมุทร หรือทะเลสาปเอกสารอ้างอิงอรุณศักดิ์ กิ่งมณี. ทิพยประติมา ที่มา ความหมาย ๑๔ ทิพยเทพแห่งโชคลาภ-อุดมสมบูรณ์ของไทยและเอเชีย. นนทบุรี : มิวเซียมเพรส. ๒๕๖๐.
ชื่อเรื่อง ปทุมน่าเที่ยว เล่มเดียว เที่ยวทั่วปทุมครั้งที่ -ผู้แต่ง จังหวัดปทุมธานีประเภทวัสดุ/มีเดีย หนังสือท้องถิ่นISBN/ISSN -หมวดหมู่ ภูมิศาสตร์และการท่องเที่ยวเลขหมู่ 915.93 ป154สถานที่พิมพ์ จังหวัดปทุมธานีสำนักพิมพ์ ปทุมธานีปีที่พิมพ์ ม.ป.ป.ลักษณะวัสดุ 84 หน้า : มีภาพประกอบ ; 21 ซม.หัวเรื่อง ปทุมธานี -- ภูมิศาสตร์และการท่องเที่ยวภาษา ไทยบทคัดย่อ/บันทึก รวบรวมและจัดเก็บข้อมูลประชาสัมพันธ์ และแหล่งท่องเที่ยงที่สำคัญของจังหวัดปทุมธานี
องค์ความรู้ เรื่อง วันข้าราชการพลเรือน
ผู้เรียบเรียง : นางสาวทิพย์สุดา อาจดี เจ้าพนักงานห้องสมุดปฏิบัติงาน
พระพุทธรูปประทับยืนเหนือเศียรพระอรุณาทิตย์
- ทวารวดี (พุทธศตวรรษที่ ๑๒– ๑๖)
- หิน
- ขนาด กว้าง ๓๔ ซม. สูง ๔๔ ซม.
พบในจังหวัดนครปฐม พระพุทธรูปปางประทานธรรมประทับอยู่เหนือพระอรุณาทิตย์ เทพแห่งแสงสว่างในศาสนาพราหมณ์ตามความเห็นของ หลวงบริบาลบุรีภัณฑ์ ในขณะที่ ศาสตราจารย์หม่อมเจ้าสุภัทรดิศ ดิศกุล ได้ประทานคำอธิบายว่าเป็นครุฑ ปรากฎูรูปบุคคลยืนเอียงกายบนดอกบัวอยู่ทั้งเบื้องขวา และซ้าย
แสดงภาพวัตถุหมุน คลิกที่นี่ https://smartmuseum-v2.finearts.go.th/3d_object/?obj=40212
ที่มา: https://smartmuseum.finearts.go.th
หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ ตรัง ขอเชิญชวนน้องๆ อายุระหว่าง 6 - 10 ปี เข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ "ระบายสี สร้างจินตนาการไปกับสัตว์ตัวโปรด" พบกับกิจกรรม เล่านิทานกับหนังสือสัตว์เล่มโปรดของฉัน, ประดิษฐ์หมวกรูปสัตว์ตัวโปรด, เล่นบอร์ดเกม พร้อมลุ้นรับของรางวัล ในวันเสาร์ที่ 22 มิถุนายน 2567 เวลา 13.30 - 15.30 น. ณ ห้องรักการอ่าน ชั้น 1 หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ ตรัง ร่วมกิจกรรมได้ฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย รับจำนวนจำกัด สมัครได้ตั้งแต่วันนี้ถึงวันที่ 21 มิถุนายน 2567 ได้ที่เฟซบุ๊กเพจ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ ตรัง ติดต่อสอบถามได้ที่ 06 4229 2540 (พี่เชฟ), 08 5474 5150 (พี่ปุ๋ย)
ชื่อโบราณวัตถุ : ภาชนะดินเผาเขียนสีแบบศิลปะ : สมัยก่อนประวัติศาสตร์ชนิด : ดินเผาขนาด : สูง 26 เซนติเมตร ปากกว้าง 14.5 เซนติเมตรอายุสมัย : วัฒนธรรมบ้านเชียงสมัยปลาย 2,300 - 1,800 ปีมาแล้วลักษณะ : ภาชนะดินเผามีเชิง เขียนสีแดงรูปเส้นโค้งบริเวณกลางลำตัวคล้ายงู และลายอื่น ๆ ทั่วทั้งใบสภาพ : ...ประวัติ : ...สถานที่จัดแสดง : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ บ้านเชียง จังหวัดอุดรธานีคิวอาร์โค้ด สำหรับเข้าถึงระบบฐานข้อมูล :(ท่านสามารถโหลดและนำไปใช้เพื่อการทำสื่อประชาสัมพันธ์ต่อได้)แสดงภาพวัตถุหมุน คลิกที่นี่ http://www.virtualmuseum.finearts.go.th/banchiang/360/model/27/ที่มา: http://www.virtualmuseum.finearts.go.th/banchiang
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ชวนร่วมกิจกรรมสนุกสุขสันต์ พิพิธภัณฑ์หรรษา เนื่องในวันเด็กแห่งชาติ 2568
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ร่วมกับเพจประวัติศาสตร์ฮาเฮ กลุ่มศิลปินจิตอาสา และ สมาชิกจาก National Museum Volunteers Bangkok ชวนหนู ๆ ร่วมกิจกรรมสนุกสุขสันต์ พิพิธภัณฑ์หรรษา เนื่องในวันเด็กแห่งชาติ วันเสาร์ที่ 11 มกราคม 2568 ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร มาสนุกด้วยกัน พร้อมกับการเรียนรู้ในแรลลี่ หัวข้อ “พยุหเสนา” ความรู้เกี่ยวกับกองทัพไทยโบราณ ใครทำหน้าที่อะไร? มีความสำคัญอย่างไร?
ขั้นตอนการเข้าร่วมกิจกรรม เมื่อมาถึงพิพิธภัณฑ์สิ่งแรกที่ต้องทำคือ ลงทะเบียน เดินไปหา “กรมสุรัสวดี” ผู้มีหน้าที่ระดมพล จากนั้นจะได้จับฉลากว่า ใครได้ภารกิจอะไร รับเข็มกลัดและใบสะสมแต้ม แล้วออกปฏิบัติหน้าที่ตามจุดที่ได้รับมอบหมายก่อนจะไปที่อื่น ดังนี้
- ศาสตราวุธ - จิตวิญญาณแห่งนักรบ กิจกรรมปั้นปูนไทยกับพี่ ๆ เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ ณ ห้องประชุม อาคารดำรงรชานุภาพ
- กรมทหารอาสา – ขุมกำลังรบของแผ่นดิน มีทั้งกองกำลังทหารอาชีพและกองทหารอาสา กิจกรรมระบายสีกับพี่ ๆ จาก 9 หน้า สตูดิโอ ที่ศาลาสำราญมุขมาตย์
- กรมช้าง - รถถังที่มีชีวิตและสัญลักษณ์ของชาติ กิจกรรมระบายสีกับพี่ ๆ Insine Cartoonist ที่อาคารมหาสุรสิงหนาท
- กรมม้า - อัศวินแห่งสนามรบ กองกำลังที่มีความรวดเร็ว กิจกรรมระบายสีกับหนังใหญ่ โดย มือกระบี่ ที่พระที่นั่งอิศเรศราชานุสรณ์
- กองลาดตระเวน - หน่วยสืบหาข่าว ทั้งเส้นทางการเดินทัพและความเคลื่อนไหวของข้าศึก
กิจกรรมลายสือไทยกับพี่ ๆ เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ ที่อาคารประพาสพิพิธภัณฑ์
- กองเกียกกาย - ปากท้องของกองทัพ นำใบสะสมแต้มจากฐานต่าง ๆ มารับของว่างและน้ำดื่ม โดย Mu-Seum Studio 064 ที่หออนุสรณ์เจ้าพระยายมราช (แก้ว สิงหเสนี) และมุมศิลปะที่ลานลีลาวดี
ก่อนกลับบ้าน อย่าลืมแวะรับของรางวัลที่เต็นท์ "ปูนบำเหน็จ" ทั้งนี้ ทุกกิจกรรมไม่ต้องสำรองที่นั่งล่วงหน้า เด็ก ๆ สามารถร่วมกิจกรรมได้ฟรี ไม่เสียค่าใชจ่าย สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ ฝ่ายวิชาการ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร โทร. 0 2224 1333, 0 2224 1402
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สงฺคิณี-มหาปฎฐาน)อย.บ. 95/1หมวดหมู่ พุทธศาสนาประเภทวัสดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 44 หน้า : กว้าง 4.5 ซม. ยาว 54 ซม.บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน ฉบับล่องชาด ไม้ประกับธรรมดา ได้รับจาก วัดประดู่ทรงธรรม จ.พระนครศรีอยุธยา
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สงฺคิณี-มหาปฎฐาน)
อย.บ. 128/1
หมวดหมู่ พุทธศาสนาประเภทวัสดุมีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 20 หน้า กว้าง 4.5 ซม. ยาว 58.5 ซม.
บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน ฉบับทองทึบ ไม้ประกับธรรมดา ได้รับจาก จ.พระนครศรีอยุธยา
หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรี ชวนผู้อ่านไปค้นพบหลากหลายเรื่องราวความรู้ที่น่าสนใจจากหนังสือกรมศิลปากร วันนี้ขอนำเสนอเรื่อง “แรกมีไม้ขีดไฟในสยาม”
“ไม้ขีดไฟ” ถูกนำเข้ามายังสยามผ่านทางบาทหลวงที่เข้ามาเผยแผ่ศาสนาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นไม้ขีดไฟของบริษัท Swedish Match จากสวีเดน ต่อมาเริ่มมีการวางจำหน่ายอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะไม้ขีดไฟของญี่ปุ่น ซึ่งมีตราต่างๆ จำนวนมากหลายพันแบบ มีลักษณะบรรจุภัณฑ์ที่มีรูปลักษณ์สวยงามและมีเอกลักษณ์อันโดดเด่น ตราและสลากบนกล่องไม้ขีดไฟเป็นภาพวาดหลากหลายลวดลาย เหมาะสำหรับการเก็บสะสม เช่น ภาพวาดคน สัตว์ ผลไม้ ดอกไม้ บุคคลสำคัญ รวมทั้งภาพวาดเหตุการณ์ต่างๆ
ครั้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว การนำเข้าไม้ขีดไฟเริ่มลดลงเนื่องจากประเทศไทยได้จัดตั้งโรงงานผลิตไม้ขีดไฟใช้เอง เช่น บริษัท มิ่นแซ จำกัด, บริษัท ตังอา จำกัด, บริษัท ไทยไฟ จำกัด, บริษัท ไม้ขีดไฟไทย จำกัด (เดิมคือบริษัท สยามแมตซ์แฟ็กตอรี่ จำกัด) เป็นต้น จนทำให้ต้องมีการร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยไม้ขีดไฟขึ้นเป็นครั้งแรก ประกาศใช้เมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2474 เพื่อควบคุมการดำเนินกิจการโรงงานไม้ขีดไฟ และจัดเก็บภาษีไม้ขีดไฟที่ผลิตภายในพระราชอาณาเขต ปัจจุบันความสำคัญของไม้ขีดไฟได้ลดลงเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีสินค้าอื่นที่สามารถใช้ในการจุดไฟได้อย่างสะดวกสบายมากกว่า ไม้ขีดไฟที่เรายังคงสามารถพบเห็นได้ทั่วไปที่คุ้นตาและยังคงมีจำหน่ายถึงทุกวันนี้คือ ตราพระยานาค ของบริษัทไม้ขีดไฟไทย
ผู้อ่านที่สนใจเรื่องราวของไม้ขีดไฟ และหน้ากลักไม้ขีดไฟ ซึ่งเป็นของสะสมที่มีคุณค่าและหายาก สามารถอ่านเพิ่มเติมจากหนังสือ เรื่อง “อาไคฟ ขอให้เก็บให้จงดี” ซึ่งจัดพิมพ์เป็นที่ระลึกเนื่องในวาระครบ 70 ปี หอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร ได้ที่ห้องศิลปากรและหนังสือหายาก หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรี หรืออ่านในรูปแบบออนไลน์ได้ที่ https://www.finearts.go.th/main/view/46626
ข้อมูลอ้างอิงและภาพประกอบ
กรมศิลปากร สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ. อาไคฟ ขอให้เก็บให้จงดี = Archive : please keep it properly preserved. กรุงเทพฯ: สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร, 2567.
เอนก นาวิกมูล. แรกมีในสยาม ภาค 1. กรุงเทพฯ: แสงดาว, 2559.
