ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,765 รายการ
องค์ความรู้จากพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช เรื่องเล่าจากคลังโบราณวัตถุ ตอน รางหมากขุม ค้นคว้าและเรียบเรียงโดย นางสาวชุติณัฐ ช่วยชีพ ภัณฑารักษ์ปฏิบัติการที่มาของข้อมูล : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช https://www.facebook.com/nakhon.museum/posts/pfbid02DtRseMGMjyK8bjgPb9QvuJqCsNSJhiTRbn12K2gASLnKvCeuQpjGxQD817pgUKs8l
นิทรรศการเฉลิมพระเกียรติ เรื่อง ๙๐ วัสสา ผืนป่าห่มหล้า ผืนผ้าห่มเมือง องก์ที่ ๔ สองพระหัตถ์โอบอุ้มผืนพสุธาสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงสนพระราชหฤทัยในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ พระองค์ทรงย้ำเตือนให้ราษฎรเห็นความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ไม่ตัดไม้ทำลายป่า ไม่ทิ้งสิ่งสกปรกและขยะมูลฝอยลงแม่น้ำลำคลอง อนุรักษ์พันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ พันธุ์ปลา เป็นต้น ทั้งยังทรงคิดค้นวิธีการพลิกฟื้นความอุดมสมบูรณ์คืนสู่แผ่นดินด้วยแนวทางที่เหมาะสม ในขณะที่ราษฎรมีอาชีพ อาศัยป่าเป็นแหล่งทำกิน ปลูกจิตสำนึกรักป่า สร้างความสมดุลให้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน ดังที่พระองค์ได้พระราชทานพระราชดำรัสเนื่องในโอกาสต่าง ๆ“...บัดนี้ทุก ๆ คนได้ตระหนักแล้วว่า ธรรมชาติสิ่งแวดล้อมของเราไม่ว่าจะเป็นแผ่นดิน ป่าไม้ แม่น้ำ ทะเล และอากาศ มิได้เป็นเพียงสิ่งสวย ๆ งาม ๆ เท่านั้น หากแต่เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดำรงชีวิตของเราและการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมของเราไว้ให้ดีนั้น ก็เท่ากับเป็นการปกป้องรักษาอนาคตไว้ให้ลูกหลานของเราด้วย...”(พระราชดำรัสพระราชทานเนื่องในโอกาสเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็นประธานในรายการภาคค่ำของงานวันสิ่งแวดล้อมโลก ณ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย วันที่ ๕ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๓๑)“...ป่าไม้นี้ช่วยซึมซับน้ำฝนไว้ใต้ดิน เรียกว่าทำน้ำใต้ดินแล้วค่อย ๆ ระบายลงมาเป็นธารน้ำ เป็นลำคลอง เป็นแม่น้ำที่ให้เราใช้ได้เสมอมา เราจึงควรถนอมรักษาป่าไว้ให้คงอยู่เป็นต้นน้ำลำธาร เพื่อว่าลูกหลานเราจะได้ไม่ลำบาก...”(พระราชดำรัสพระราชทานแก่คณะบุคคลต่าง ๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคลในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา วันที่ ๑๑ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๓๔)“...เพราะเหตุใดเราจึงควรรักษาป่า ไม่ใช่เพียงเพื่อเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าเท่านั้น แต่เหตุผลที่สำคัญที่สุดคือแหล่งน้ำ...ควรที่เราทั้งหลายจะบำรุงรักษาแผ่นดินให้คงความอุดมสมบูรณ์ไว้...”(พระราชดำรัสพระราชทานแก่คณะบุคคลต่าง ๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคลในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ๕ รอบ ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา วันที่ ๑๑ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๓๕)“...ต้นไม้มีประโยชน์มหาศาล ผลที่เราได้รับโดยตรงจากต้นไม้นั้นมีมาก แต่โดยอ้อมที่เรามองไม่เห็นก็มีมากเช่นกัน ตัวอย่างเช่น ต้นไม้ช่วยดูดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ทำให้อากาศดีขึ้น ช่วยลดปฏิกิริยาเรือนกระจกที่ทั่วโลกกำลังหวาดวิตกอยู่ ต้นไม้ใหญ่เพียงต้นเดียวยังทำให้เรารู้สึกได้ทันทีถึงความร่มเย็นชุ่มชื้น หากมีต้นไม้รวมกันอยู่มากๆ จนเป็นป่าที่กว้างใหญ่จะทำให้อากาศบริเวณนั้นเย็นและชื้นมาก...”(พระราชดำรัสพระราชทานแก่คณะบุคคลต่าง ๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคลในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา วันที่ ๑๑ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๓๗)"...เราอยู่กับแผ่นดินมานาน แต่เราไม่ทะนุถนอม ไม่อะไรเลย เราอยู่อย่างฟุ่มเฟือย สุรุ่ยสุร่าย เช่น ในแม่น้ำลำคลอง พวกเราก็ทิ้งของเสีย นึกว่าแม่น้ำลำคลอง แล้วเดี๋ยวนี้ทะเลด้วย กลายเป็นถังขยะ ทิ้งลงไป ทำให้ของที่หายากอยู่แล้ว คือน้ำจืดนี้ก็เสียไป ก็เน่า แม่น้ำเจ้าพระยาก็เน่าไปเยอะ และการเน่าของแม่น้ำเจ้าพระยาก็หมายถึง สูญเสีย สูญสิ้นพันธุ์ปลาต่างๆ ไปหลายสายพันธุ์ ซึ่งอันนี้น่าตกใจมาก เพราะว่าพวกเราก็รับประทานปลา ปลาดูจะเป็นอาหารที่ถูกที่สุดสำหรับคนยากจน เราก็ปล่อยให้ปลาสูญไปหลาย ๆ สายพันธุ์แล้ว...."(พระราชดำรัสพระราชทานแก่คณะบุคคลต่าง ๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายพระพรชัยมงคลในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย สวนจิตรลดา วันที่ ๑๑ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๔๒)ผู้เรียบเรียง : นางเกษราภรณ์ กุณรักษ์ นักจดหมายเหตุชำนาญการภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชอ้างอิง :๑. สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ. ๒๕๖๐. ๘๔ พรรษา ราชินีศรีแผ่นดิน. กรุงเทพฯ: กรังด์ปรีซ์ อินเตอร์เนชั่นแนล.๒. คณะอนุกรรมการจัดทำหนังสือไม้ดอกและไม้ประดับเฉลิมพระเกียรติ. ๒๕๓๖. ไม้ดอกและไม้ประดับ. กรุงเทพฯ: ด่านสุทธาการพิมพ์.๓. กระทรวงศึกษาธิการ. ๒๕๖๑. จดหมายเหตุงานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๑๒ สิงหาคม ๒๕๕๙. กรุงเทพฯ : ศิริวัฒนาอินเตอร์พริ้นท์.๔. สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. ๒๕๔๘. ประมวลพระราชดำรัสสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ที่พระราชทานในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.๕. กรมการศาสนา. ๒๕๕๗. พระราโชวาทและพระราชดำรัสสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ. พิมพ์ครั้งที่ ๒. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.๖. กรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย, กระทรวงวัฒนธรรม, และ สภาสตรีแห่งชาติ ในพระบรมราชินูปถัมภ์. ๒๕๕๐. ถักร้อยดวงใจมหกรรมทอผ้าไทย เทิดไท้พระบรมราชินีนาถ. กรุงเทพมหานคร: ศรีสยามการพิมพ์. ๗. สถาบันส่งเสริมศิลปหัตถกรรมไทย (องค์การมหาชน). ม.ป.ป. ผลิตภัณฑ์ศิลปาชีพ (Online). https://www.sacict.or.th/th/listitem/10223 , สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๗ กันยายน ๒๕๖๔.๘. อรุณวรรณ ตั้งจันทร, เกษร ธิตะจารี, และ นิรัช สุดสังข์. ๒๕๕๖. “การพัฒนาผลิตภัณฑ์เคหะสิ่งทอจากผ้าปักชาวเขาเผ่าม้ง จังหวัดเพชรบูรณ์.” วารสารวิชาการ ศิลปะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร ๔ (๒): ๕๕-๖๗. ๙. กระทรวงวัฒนธรรม. ๒๕๕๘. อัคราภิรักษศิลปิน. กรุงเทพมหานคร: มปท.๑๐. นิตยสารศิลปวัฒนธรรม. ๒๕๖๔. ครูช่างทอ ผู้ได้ชื่อว่า “๔ ทหารเสือราชินี” แห่งวงการผ้าไหมไทย (Online). https://www.silpa-mag.com/culture/article_67780 , สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๗ กันยายน ๒๕๖๔.๑๑. กรมการพัฒนาชุมชน. ม.ป.ป. สืบสานอนุรักษ์ศิลป์ผ้าถิ่นไทยดำรงไว้ในแผ่นดิน. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
โบราณวัตถุน่ารู้ ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ขอนแก่นเรียบเรียง/ภาพ : นางสาวนิศานาถ นัคเรศนักเรียนฝึกประสบการณ์ จากโรงเรียนศรีสงครามวิทยาอำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม(สงฺคิณี-มหาปัฏฐาน)
อย.บ. 1/4ประเภทวัสดุมีเดีย คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่ พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ 56 หน้า กว้าง 5 ซม. ยาว 55.5 ซม.หัวเรื่อง พุทธศาสนา ชาดก
บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ฉบับทองทึบ ได้รับบริจาคมาจาก จ.พระนครศรีอยุธยา
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม(สงฺคิณี-มหาปฏฐาน)
สพ.บ. อย.บ.52/7ประเภทวัสดุมีเดีย คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่ พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ 28 หน้า กว้าง 4.5 ซม. ยาว 58 ซม.หัวเรื่อง พุทธศาสนา บทสวด พระวินัย คำสอน
บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ฉบับทองทึบ ล่องชาด ได้รับบริจาคมาจาก จ.พระนครศรีอยุธยา
สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สงฺคิณี-มหาปฎฺฐาน) ชบ.บ 155/5 เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
มงฺคลตฺถทีปนี (มงฺคลตฺถทีปนี) ชบ.บ 182/2 เอกสารโบราณ(คัมภีร์ใบลาน)
ย่านดาโอ๊ะ ใบไม้สีทอง ณ หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่ ใบไม้สีทอง หรือย่านดาโอ๊ะ เป็นไม้เถาเนื้อแข็งขนาดใหญ่ ใบเดี่ยว ถูกค้นพบครั้งแรกโดย ดร.ชวลิต นิยมธรรม บริเวณน้ำตกปาโจ อุทยานแห่งชาติบูโด - สุไหงปาดี อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส ใบมีสองชนิด คือใบสีเขียวทำหน้าที่สังเคราะห์แสง และใบสีทองบริเวณปลายกิ่งขณะเป็นใบอ่อนมีสีม่วงเมื่อใบแก่ขึ้นจะมีสีคล้ายสีทองแดง สุดท้ายจะเปลี่ยนเป็นสีเงินและทิ้งใบ ซึ่งใบจะมีสีทองชัดเจน ในช่วงเดือน มิถุนายน ถึง กรกฎาคม มีลักษณะเด่นคือปลายใบหยักเว้าเป็นแฉก ๒ แฉก โคนใบเว้าหยักคล้ายรูปหัวใจ ดอกมีสีขาวเป็นช่ออยู่บริเวณปลายกิ่ง ลักษณะคล้าย ดอกเสี้ยว มีกลิ่นหอม ซึ่งจะออกดอกประมาณเดือน ตุลาคม ถึง กุมภาพันธ์ ผลเป็นฝักแบนยาวคล้ายดาบ เจริญเติบโตได้ดีบริเวณพื้นที่โล่งริมลำธารในป่าดิบชื้น ระดับความสูง ๕๐ ถึง ๒๐๐ เมตร มักจะพบในเขตอุทยานแห่งชาติน้ำตกบาโจ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา ในหนึ่งปีจะมีการเปลี่ยนสีของใบถึง ๓ ครั้ง คือ ฤดูร้อนใบอ่อนสีม่วงค่อย ๆ เขียว ฤดูฝนจะมีสีทอง และฤดูหนาวจะมีสีเงิน คนทั่วไปจึงเรียกว่าใบไม้สีทอง โดยมีความเชื่อว่าเป็นไม้มงคล หากมีใบที่ร่วงหล่นมักถูกนำมาใส่กรอบมีไว้เพื่อความเป็นสิริมงคลภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่อ้างอิง กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. ๒๕๔๘. พืชถิ่นเดียวและพืชหายากของประเทศไทย. โรงพิมพ์การศาสนา, กรุงเทพฯ.องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. ฐานข้อมูลพรรณไม้. (Online). http://www.qsbg.org/Database/plantdb/index.asp
ประติมากรรมรูปยักษ์ประติมากรรมรูปยักษ์ จัดเป็นประติมากรรมที่เก่าที่สุดในบรรดาเหล่าเทพทั้งหมด ในงานศิลปกรรมยุคต้นของอินเดีย รูปยักษ์มีลักษณะเป็นนักรบที่น่าเกรงขามหรือมีรูปร่างที่ใหญ่โต อ้วนท้วน และเหมือนกับคนแคระ ส่วนยักษี มีรูปเป็นหญิงสาวสวยงาม ใบหน้ากลมมีความสุข หน้าอกและสะโพกใหญ่ มักอยู่ในลักษณะเหนี่ยวกิ่งไม้ ขาข้างหนึ่งไขว้ทำท่ากระทุ้งกับต้นไม้ เพื่อให้เกิดดอก ผล แสดงความอุดมสมบูรณ์Among all the sculptures of gods, yaksha sculptures are the oldest. In early Indian art, yaksha image appeared as that of a formidable warrior or one who had a big and stout body like dwarf, whereas yakshi or the female yaksha had an image of a beautiful young woman with a happy round face and full breasts and hips. She was often in the manner of pulling down a branch with one leg crossing and tamping a tree in order to produce flowers, fruits and show fertility.ภาพ: ภาพยักษิณีหรือนางไม้ยืนเหนี่ยวกิ่งไม้ภาพสลักเสารั้วรอบสถูปที่ภารหุตศิลปะอินเดียสมัยโบราณ(พุทธศตวรรษที่ ๓ - ๖)สัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ภาพจากหนังสือศิลปะอินเดีย
เลขทะเบียน : นพ.บ.422/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 58 หน้า ; 4 x 55.5 ซ.ม. : ล่องรัก ; ไม้ประกับธรรมดา มีฉลากไม้ชื่อชุด : มัดที่ 150 (90-95) ผูก 1 (2566)หัวเรื่อง : สังฮอมธาตุ--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
เลขทะเบียน : นพ.บ.561/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 10 หน้า ; 4 x 49 ซ.ม. : ชาดทึบ-รักทึบ-ลานดิบ-ล่องรัก ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 182 (2) (324-328) ผูก 1 (2566)หัวเรื่อง : อานิสงส์ถวายผ้ายังสุกุล--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
ชื่อเรื่อง ธมฺมบทวณฺณนา ธมฺมบทฏฺฐกถา (ขุทฺทกนิกายฏฺฐกถา)
อย.บ. 243/8
หมวดหมู่ พุทธศาสนา
ลักษณะวัสดุ 60 หน้า กว้าง 4.5 ซม. ยาว 54 ซม.
หัวเรื่อง พระธรรมเทศนา
บทคัดย่อ/บันทึก
เป็นคัมภีร์ใบลาน ฉบับชาดทึบ ไม้ประกับธรรมดา