ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,771 รายการ
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สงฺคิณี-มหาปฎฐาน)อย.บ. 75/7หมวดหมู่ พุทธศาสนาประเภทวัสดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 36 หน้า : กว้าง 5 ซม. ยาว 58 ซม.บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน ภาษบาลี อักษรขอม ฉบับล่องชาด ได้รับจาก วัดประดู่ทรงธรรม อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
องค์ความรู้ส่งเสริมการอ่าน เรื่อง ภาษาชอง
ภาษาชองเป็นภาษาที่ใช้โดยกลุ่มชาติพันธุ์ชอง ซึ่งกลุ่มชาวชองในจังหวัดจันทบุรีส่วนใหญ่อาศัยอยู่ตอนเหนือของจังหวัดจันทบุรี บริเวณอำเภอเขาคิชฌกูฏ และอำเภอมะขาม จังหวัดจันทบุรี
ชาวชองมีภาษาพูดของเขาเอง ไม่มีภาษาเขียน ไม่มีการจดบันทึกทางประวัติศาสตร์
ภาษาชองเป็นภาษาที่อยู่ในตระกูลออสโตรเอเชียติก สาขามอญ–เขมร กลุ่มย่อยเปียริก มีลักษณะการพูดที่เป็นเอกลักษณ์ มีระบบเสียงที่แสดงลักษณะของภาษากลุ่มมอญ-เขมรที่ชัดเจน โดยมีพยัญชนะต้น 22 ตัว (ก ค ง จ ช ซ ญ ด ต ท น บ ป พ ฟ ม ย ร ล อ ว ฮ) พยัญชนะสะกด 11 ตัว (ก ง จ ญ ด น บ ม ย ว ฮ) ตัวสระ 28 ตัว ภาษาชองไม่มีวรรณยุกต์เหมือนภาษาไทย แต่มีลักษณะน้ำเสียงที่โดดเด่น จึงใช้ลักษณะน้ำเสียงแทนวรรณยุกต์ โดยแบ่งออกเป็น 4 ลักษณะ ได้แก่
1) ลักษณะน้ำเสียงกลางปกติ เช่น กะวาญ = กระวาน, กะปาว = ควาย
2) ลักษณะน้ำเสียงต่ำใหญ่ (เสียงก้องมีลม) เช่น กะว่าย = เสือ, มะง่าม = ผึ้ง
3) ลักษณะน้ำเสียงสูงบีบ (เสียงปกติตามด้วยการกักของเส้นเสียง) เช่น ค้อน = หนู,
ซู้จ = มด
4) ลักษณะน้ำเสียงต่ำกระตุก (เสียงก้องมีลมตามด้วยการกักของเส้นเสียง) เช่น ช์อง = ชอง,
เม์ว = ปลา
ไวยากรณ์ภาษาชองโดยทั่วไปมีลักษณะเรียงคำแบบประธาน – กริยา – กรรม
เช่น ประโยคว่า อูญ ฮอบ ปล็อง ม่อง เม์ว <พ่อ-กิน-ข้าว-กับ-ปลา> = พ่อกินข้าวกับปลา
ลักษณะไวยากรณ์ที่เป็นเอกลักษณ์ คือการใช้คำปฏิเสธ 2 คำ ประกบหน้าและหลังคำกริยาหรือกริยาวลี
เช่น ย่าย ม่อง ตา พ์าย นั่ก อิฮ อีน กะปิฮ ฮอบ ปล็อง อิฮ
<ยาย-กับ-ตา-สอง- คน-ไม่-มี-อะไร-กิน-ข้าว-ไม่> = สองคนตายายไม่มีอะไรจะกิน เป็นต้น
แม้ว่าในปัจจุบันจะยังมีชาวชองสื่อสารกันด้วยภาษาชองบางส่วน แต่เมื่อคนรุ่นหลังพูดภาษาไทยมากขึ้น ทำให้ภาษาชองกำลังเสี่ยงกับการสูญหายไป จึงมีความพยายามในการอนุรักษ์ฟื้นฟูภาษาชอง เพื่อให้คนรุ่นต่อๆไปเข้าใจและรู้จักภาษาและวัฒนธรรมของตนเองได้ดียิ่งขึ้น มีความภูมิใจในภาษาของตนเองมากขึ้น และเพื่อการคงอยู่ของเอกลักษณ์ วัฒนธรรม รากฐาน ประเพณีชาวชองให้คงอยู่ต่อไป
ผู้อ่านสามารถอ่านเพิ่มเติมได้จากหนังสือแบบเรียนภาษาชอง หนังสือ‘พะซาช์อง’ ฟื้นวิถีชาติพันธุ์...ผ่านห้องเรียน และหนังสือวัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญาจังหวัดจันทบุรี นอกจากนั้นยังสามารถพบเห็นภาษาชองในหนังสืออื่นนอกเหนือจากนี้อีกด้วย สามารถหาอ่านเพิ่มเติมได้ที่หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรี
รู้หรือไม่!!
เดิม ภาษาชองนั้นเน้นการพูดเป็นหลัก ระบบเขียนภาษาชองอักษรไทยนั้นได้รับการพัฒนาขึ้นผ่านกระบวนการวิจัยเพื่อท้องถิ่นร่วมกับเจ้าของภาษาที่ต้องการให้มีระบบตัวเขียนของตนเอง เพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟูภาษาชองและมีการเรียนการสอนภาษาชองในโรงเรียน ในปี พ.ศ.2544 ทีมวิจัยชาวชองร่วมกับนักวิชาการด้านภาษาจากมหาวิทยาลัยมหิดลทดลองผลิตระบบเขียนภาษาชองด้วยตัวอักษรไทย
ระบบเขียนภาษาชองอักษรไทยนี้ผ่านขั้นตอนการพิจารณากำหนดอักษร การทดสอบระบบเขียน และหลักเกณฑ์การใช้ ได้รับการรับรองจากราชบัณฑิตยสภาในปีพ.ศ. 2555
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
เจตน์จรรย์ อาจไธสง. แบบเรียนภาษาชอง. พิมพ์ครั้งที่ 3. จันทบุรี: ต้นฉบับ, 2556.
ณัฐมน โรจนกุล. ระบบเขียนภาษาชอง. [ออนไลน์] สืบค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2568, จาก:
https://www.langarchive-th.org/th/digital-heritage/chong_cdrel0001
‘พะซาช์อง’ ฟื้นวิถีชาติพันธุ์...ผ่านห้องเรียน. เชียงใหม่: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย
(สกว.) สำนักงานภาค, 2546.
วัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์และภูมิปัญญาจังหวัดจันทบุรี. กรุงเทพฯ:
กระทรวงศึกษาธิการ, 2544.
สุวิไล เปรมศรีรัตน์. ชอง. [ออนไลน์] สืบค้นเมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2568, จาก:
https://langrevival.mahidol.ac.th/project/chong-group/
เรียบเรียงโดย: นางสาวทิพวรรณ จันทร์ปัญญา
บรรณารักษ์ปฏิบัติการ
หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรี สำนักศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุรี
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สงฺคิณี-มหาปฎฐาน)อย.บ. 93/5หมวดหมู่ พุทธศาสนาประเภทวัสดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 38 หน้า : กว้าง 4.5 ซม. ยาว 54.5 ซม.บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน ฉบับล่องชาด ไม้ประกับธรรมดา ได้รับจาก วัดประดู่ทรงธรรม จ.พระนครศรีอยุธยา
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สงฺคิณี-มหาปฎฐาน)อย.บ. 126/5
หมวดหมู่ พุทธศาสนาประเภทวัสดุมีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 26 หน้า กว้าง 5 ซม. ยาว 57 ซม.
บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน ฉบับทองทึบ ไม้ประกับธรรมดา ได้รับจาก จ.พระนครศรีอยุธยา
เลขทะเบียน : นพ.บ.701/1ขห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณ หมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 52 หน้า ; 4 x 58 ซ.ม. : ชาดทึบ-ทองทึบ-ลานดิบ-รักทึบ-ล่องชาด-ล่องรัก ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 223 (270-279) ผูก 1ข (2568)หัวเรื่อง : แปดหมื่นสี่พันขันธ์--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
เลขทะเบียน : นพ.บ.775/5ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณ หมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 38 หน้า ; 4.5 x 54 ซ.ม. : รักทึบ-ล่องชาด-ล่องรัก-ลานดิบ ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 240 (437-451) ผูก 5 (2568)หัวเรื่อง :แปดหมื่นสี่พันขันธ์--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
ชื่อเรื่อง : นิราสพระราชนิพนธ์ กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท
หัวเรื่อง : หนังสืออนุสรณ์งานศพ
พระศีลวราลังการ (เนตร), 2377-2457
กวีนิพนธ์ไทย
คำค้น : -
รายละเอียด : พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพหม่อมเจ้าพระศีลวราลังการ (เนตร) วัดชนะสงคราม เมื่อปีขาล พ.ศ.2469
ผู้แต่ง : มหาสุรสิงหนาท, กรมพระราชวังบวร, 2286-2346
แหล่งที่มา : หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรี
หน่วยงานที่รับผิดชอบ/โรงพิมพ์/สำนักพิมพ์ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร
ปีที่พิมพ์ : 2469
วันที่เผยแพร่ : 24 กันยายน 2568
ผู้ร่วมสร้างสรรค์ผลงาน : -
ลิขสิทธิ์ : -
รูปแบบ : PDF
ภาษา : ภาษาไทย
ประเภททรัพยากร : หนังสืออนุสรณ์งานศพ
ตัวบ่งชี้ : -
รายละเอียดเนื้อหา : หนังสือเล่มนี้รวมกลอนเพลงยาวนิราศพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท 2 เรื่อง คือ นิราศเสด็จปราบพม่าที่นครศรีธรรมราช พ.ศ. 2329 ซึ่งพรรณนาการเตรียมกองทัพและขบวนเรือ ก่อนออกศึกในสงครามเก้าทัพ และนิราศเสด็จไปตีเมืองทวาย พ.ศ. 2336 ซึ่งทรงพระราชนิพนธ์ในคราวที่ไทยยกทัพเรือเข้าตีพม่า ทั้งสองเรื่องสะท้อนเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์และบรรยากาศการศึกยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น
เลขทะเบียน : น. 34 บ. 6373 จบ. (ร)
เลขหมู่ : ห
895.91108
น656
เนื่องจากสภาพอากาศในช่วงนี้เกิดพายุฝนตกหนักและน้ำท่วมฉับพลันในหลายพื้นที่ สำนักศิลปากรที่ 6 สุโขทัย จึงขอเชิญชวนทุกท่านร่วมเฝ้าระวังและแจ้งเหตุความเสียหายที่เกิดขึ้นกับขึ้นโบราณสถาน โดยเฉพาะพื้นที่ภาคเหนือตอนล่าง 6 จังหวัด (สุโขทัย พิษณุโลก พิจิตร อุตรดิตถ์ กำแพงเพชร และตาก)
ทั้งนี้ หากท่านพบเห็นโบราณสถานหรือโบราณวัตถุได้รับผลกระทบ เช่น หลังคาหรือส่วนประกอบของโบราณสถานชำรุด, ต้นไม้ล้มทับ ก่อให้เกิดความเสียหาย, น้ำท่วมขังหรือดินพังทลาย ส่งผลกระทบต่อโบราณสถาน ฯลฯ โปรดแจ้งได้ที่สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย หมายเลขโทรศัพท์ 0 5569 7364 เพื่อให้เจ้าหน้าที่สามารถเข้าดำเนินการตรวจสอบและวางมาตรการป้องกันได้ทันท่วงที
*หมายเหตุ* ภาพประกอบเพื่อใช้ในการประชาสัมพันธ์ข่าวสารเท่านั้น
