ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,755 รายการ
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สุพรรณบุรี จัดโครงการเนื่องในวันพิพิธภัณฑ์ไทย ประจำปี 2567 ในวันศุกร์ที่ 6 กันยายน 2567 ตั้งแต่เวลา 08.00 น. - 12.00 น. ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สุพรรณบุรี พบกับนิทรรศการ “ตัวตน คนมอญ สุพรรณบุรี" สัมผัสอัตลักษณ์ชาวมอญบ้านทุ่งเข็น สุพรรณบุรี ชิมอาหารสำรับมอญ ชมสีสันการแต่งกายของชาวมอญ และทดลองประดิษฐ์ธงตะขาบธงที่ใช้ในงานประเพณี รับฟังการเสวนา เรื่อง “เหลียวหลัง แลหน้า ไทยรามัญสุพรรณบุรี” โดยวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิ นางสาวสุกัญญา เบาเนิด ผู้อำนวยการสำนักศิลปากรที่ ๓ พระนครศรีอยุธยา นางสาวนิษฐกานต์ คุณวัชระกิจ วัฒนธรรมจังหวัดสุพรรณบุรี และผู้แทนชาวมอญชุมชนทุ่งเข็น สุพรรณบุรี สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม โทร.0 3553 5330
ตอนนี้ ถนนจอมพล กำลังเป็นกระแสของชาวโคราชอีกครั้ง เพราะกำลังมีกิจกรรม “#GRAFFITTI X #ChompolFest.” โดย GRAFFITTI ทั้ง 4 จุดที่กระจายตัวอยู่บนถนนจอมพลนี้ ช่วยเพิ่มความน่าสนใจของถนนเส้นนี้ได้ดีมากขึ้น พี่นักโบจึงหยิบยก บทความ “สืบร่องรอย “ถนนจอมพล” ผ่านหลักฐานทางโบราณคดี” มาเล่าให้ทุกท่านได้ฟัง ก่อนจะไปชมงานศิลปะ ดื่มด่ำวิถีชีวิตด้วยวิธีเดินเมืองกันครับ
.
หากเรามอง “#ถนนจอมพล” ในมิติทางประวัติศาสตร์ และโบราณคดีแล้ว ถนนเส้นนี้คือกระดูกสันหลังของเมืองนครราชสีมา มาช้านาน เป็นเส้นแกงกลาง เมืองนครราชสีมา ตามแนวแกนทิศตะวันออก-ทิศตะวันตก มีความยาวเท่ากับความกว้างของเมืองคือ 1,700 เมตร จุดสังเกตง่ายๆของถนนจอมพลคือตั้งอยู่ด้านหลังประตูชุมพล ซึ่งเป็นจุดหมายตาสำคัญ ทอดยาวไปทางด้านทิศตะวันออกจรดประตูพลล้าน ด้วยเป็นถนนแกนกลางของเมือง จึงมีโบราณสถานและศาสนสถานสำคัญตั้งอยู่ 2 ฝั่งถนน หลายแห่ง อาทิ ประตูชุมพลวัดบึง ศาลเจ้าบุญไพศาล ศาลหลักเมือง วัดกลางนคร (วัดพระนารายณ์มหาราชวรวิหาร) สถานพระนารายณ์ บ้านท่านท้าวสุรนารี และวัดบูรพ์
.
ในอดีตถนนเส้นนี้เป็นรู้จักกันในชื่อถนน “#เจริญพานิชย์” คงเพราะเป็นถนนที่มีการทำธุรกิจการค้ามาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ภายหลังได้เปลี่ยนชื่อ เป็นถนน “จอมพล” เพื่อเป็นเกียรติให้กับ จอมพลแปลก พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น คราวเดินทางมาตรวจราชการจังหวัดนครราชสีมา และยังเป็นถนนเส้นแรกของเมืองที่ลาดยางเนื่องจากเป็นถนนสายเศรษฐกิจ มีธุรกิจ ห้าง ร้าน หลายแห่ง
.
“#ถนนจอมพลจากหลักฐานทางโบราณคดี"
ผลการขุดค้นทางโบราณคดีที่ผ่านมา ภายใต้โครงการพัฒนาระบบไฟฟ้าในเมืองใหญ่ พบโบราณวัตถุหลายประเภท ซึ่งแสดงถึงร่องรอยกิจกรรมของมนุษย์ในอดีตบริเวณถนนจอมพล ดังนี้
.
1. เครื่องถ้วยจีน โดยภาชนะทั้งหมดสามารถกำหนดอายุอยู่ในช่วง ปลายพุทธศตวรรษที่ 24-25 จากการวิเคราะห์ลวดลายและเทคนิคที่พบ ได้จัดจำแนกเครื่องถ้วยจีน ที่พบจากแหล่งเตาชิงจี แหล่งเตาจิ่งเต๋อเจิ้น และแหล่งเตาเฉาอันและเหยาผิง รวมทั้งสิ้น 3 กลุ่ม
.
2. เครื่องถ้วยญี่ปุ่น พิมพ์ลายสีน้ำเงินลายดอกไม้ และก้านขด บนพื้นสีขาวด้านใน พิมพ์ลายเส้นบริเวณปากและก้น ผลิตจากแหล่งเตาในประเทศญี่ปุ่น โดยเทคนิคการพิมพ์ลายนี้ สามารถกำหนดอายุสมัยอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 25
.
3. เครื่องถ้วยฝรั่งเศส เคลือบน้ำเคลือบสีขาว ผลิตจากแหล่งเตาในประเทศฝรั่งเศส บริเวณก้นมีข้อความ “OPAQUE DE SARREGUEMINES” พร้อมสัญลักษณ์ โดย รูปแบบสัญลักษณ์ดังกล่าว เป็นตราผลิตภัณฑ์เครื่องถ้วยเนื้อกระเบื้อง ที่ผลิตจากเมืองแซร์กูมีนส์ (Sarreguemines) ซึ่งใช้เป็นเครื่องหมายการค้าอย่างเป็นทางการ ระหว่าง พ.ศ. 2400-2457 ตรงกับรัชกาลที่ 5-6
.
4. ภาชนะดินเผาเนื้อดินธรรมดา และเนื้อแกร่ง ผิวเรียบ ไม่ตกแต่ง สันนิษฐานว่าผลิตจากแหล่งเตาพื้นถิ่น ไม่สามารถกำหนดอายุสมัยและแหล่งที่มาได้ชัดเจน
.
5. หอยเบี้ย จำนวน 2 สำหรับหอยเบี้ยมีการใช้เป็นเงินตราแลกเปลี่ยนมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย อยุธยา ธนบุรี ถึง สมัยรัตนโกสินทร์ จนกระทั่งใน พ.ศ. 2405 มีประกาศยกเลิกใช้หอยเบี้ย แล้วประกาศใช้เงินตราประเภท อัฐ โสฬส ซึ่งล้นเกล้ารัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้จัดทำระบบแลกเปลี่ยนเงินตราขึ้นใหม่ ซึ่งใน พ.ศ. 2405 นั้นโรงกษาปณ์ได้ผลิตเหรียญดีบุกขึ้นเป็นครั้งแรก โดยหอยเบี้ยทั้ง 2 ชิ้น พบร่วมกับเครื่องถ้วยจีน จากแหล่งเตาจิ่งเต๋อเจิ้น ผู้เขียนจึงกำหนดอายุอยู่ในช่วงครึ่งแรกพุทธศตวรรษที่ 25
.
6. แผ่นไม้ ซึ่งสันนิษฐานว่า แผ่นไม้ดังกล่าวเป็นแผ่นไม้ปูพื้นถนนจอมพล โดยอ้างอิงจากภาพถ่ายเก่าถนนโพธิ์กลาง ซึ่งต่อเนื่องจากถนนจอมพลไปทางด้านทิศตะวันตก นอกเมืองเก่านครราชสีมา ซึ่งสันนิษฐานว่าถ่ายขึ้นในช่วงปลายรัชกาลที่ 5-6 ครึ่งหลังพุทธศตวรรษที่ 25 เนื่องจากพื้นถนนเป็นเนินสูงสลับกับที่ลาดต่ำ จึงมีการปรับพื้นที่ถนน โดยใช้ไม้หมอนวางเรียงกันเป็นแนว แล้วปูทับด้วยไม้กระดาน เรียงเป็นลูกระนาด ในอดีตชาวโคราชจึงเรียกถนนลักษณะนี้ว่า “ถนนกระดาน”
.
#สรุป
พุทธศตวรรษที่ 25 เป็นช่วงเวลาที่เมืองนครราชสีมา มีความเจริญเติบโตมากขึ้นกว่าสมัยก่อนหน้า ในฐานะศูนย์กลางการปกครองเทศาภิบาลมณฑลลาวกลาง ตั้งแต่ พ.ศ. 2436 และศูนย์กลางทางเศรษฐกิจ เพราะถือกำเนิดรถไฟสายกรุงเทพฯ-นครราชสีมา ตั้งแต่ พ.ศ. 2443 ด้วยทั้ง 2 ปัจจัย ส่งผลให้เมืองนครราชสีมาเติบโตขึ้น มีการปลูกสร้างอาคาร ห้างร้าน บ้านเรือน ต่าง ๆ ที่ขยายตัวมากขึ้นตามลำดับ
.
ถนนจอมพล ในฐานะถนนเส้นแกนกลางของเมือง ช่วงเวลานั้น ถูกยกให้เป็นถนนเส้นสำคัญ เพราะเป็นทั้งศูนย์กลางความเชื่อของคนนครราชสีมา ด้วยปรากฏ ศาสนสถานหลากหลายความเชื่อบนถนนเส้นเดียวกันนี้ และเป็นถนนสายเศรษฐกิจ จนมีชื่อว่า “เจริญพานิชย์” โดยเฉพาะชาวจีนจากมณฑลกว่างตงที่อพยพโยกย้ายเข้ามาตั้งถิ่นฐานทำการค้าตั้งแต่ พ.ศ. 2400 บริเวณนี้ จนกลายเป็นย่านธุรกิจการค้าสำคัญของเมืองนครราชสีมาจวบจนถึงปัจจุบัน
.
จากหลักฐานทางโบราณคดีที่พบกำหนดอายุร่องรอยกิจกรรมของมนุษย์ในอดีตบนถนนจอมพล มีอายุอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 25 เช่นเดียวกัน โดยอ้างอิงอายุสมัยจากรูปแบบเครื่องถ้วยต่างประเทศที่พบจากการขุดค้น เป็นหลัก โดยเครื่องถ้วยต่างประเทศและโบราณวัตถุต่าง ๆ ที่พบแสดงให้เห็นการอยู่อาศัยและการติดต่อสัมพันธ์ระหว่างชาวนครราชสีมากับชุมชนต่างภูมิภาค ได้เป็นอย่างดี ด้วยเพราะนครราชสีมาในตอนนั้น เป็นทั้งศูนย์กลางการปกครองและศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย
.
พี่นักโบชวนอ่านบทความฉบับเต็ม เรื่อง สืบร่องรอย “ถนนจอมพล” ผ่านหลักฐานทางโบราณคดี” #นิตยสารศิลปากร ปีที่ 65 ฉบับที่ 5 (กันยายน-ตุลาคม 2565) หน้า 38-53 ได้ที่ website : https://digitalcenter.finearts.go.th/ หรือ คลังข้อมูลดิจิทัล – กรมศิลปากร ได้เลยครับ
.
เรียบเรียงนำเสนอโดย นายวรรณพงษ์ ปาละกะวงษ์ ณ อยุธยา นักโบราณคดีปฏิบัติการ
.
#ย่านจอมพล
#ถนนจอมพล
ปราสาทบ้านปราสาท
ตั้งอยู่ที่บ้านปราสาท ตำบลหาดนางแก้ว อำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี ประกอบด้วย ปราสาทประธานสร้างด้วยศิลาแลง ๑ หลัง หันหน้าไปทางตะวันออก บรรณาลัย ล้อมรอบด้วยกำแพงแก้วก่อด้วยศิลาแลง และมีสระน้ำรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าอยู่ด้านตะวันออกเฉียงเหนือ
สันนิษฐานว่าเป็นศาสนสถานประจำสถานพยาบาล หรือที่เรียกว่า “อโรคยศาล” กำหนดอายุอยู่ในช่วงประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๘ หรือประมาณ ๘๐๐ ปีมาแล้ว สร้างขึ้นในรัชสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗
แห่งอาณาจักรเขมรโบราณ และยังพบศาสนสถานที่สร้างขึ้นในช่วงเวลาเดียวกันอีกหลายแห่งระหว่างเส้นทางติดต่อจากเมืองพระนครหลวงของอาณาจักรเขมรโบราณ ผ่านพื้นที่ทางภาคตะวันออกไปยังดินแดนภาคกลางและภาคตะวันตกของประเทศไทย ดังที่ได้พบหลักฐานศาสนสถานในลักษณะเดียวกันนี้ ได้แก่ ปราสาทบ้านน้อย อำเภอวัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว และโบราณสถานสระมรกต อำเภอศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี ปรางค์สามยอด จังหวัดลพบุรี และปราสาทเมืองสิงห์ จังหวัดกาญจนบุรี
กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนและกำหนดเขตที่ดินโบราณสถานปราสาทบ้านปราสาท
ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๐๔ ตอนที่ ๒๔๖ วันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๓๐ มีพื้นที่โบราณสถานประมาณ ๖ ไร่ - งาน ๒๘ ตารางวา
Prasat Ban Prasat
Prasat Ban Prasat is in Ban Prasat, Hat Nang Kaeo Subdistrict, Kabin Buri District, Prachin Buri Province. This laterite monument consists of a main tower as the center of the sanctuary, a Bannaraya, and an enclosed wall.
The ancient site is presumed to have been an Image House of a Buddhist Hospital or ‘Arogyasala’ that King ‘Jayavarman VII’ ordered to establish all over the ancient Khmer Empire in the late 12th century (800 years ago). Another Image Houses have been found in Eastern Thailand, such as Prasat Ban Noi (Watthana Nakhon District, Sa Kaeo Province) and Sa Morakot (Si Mahosot District, Prachin Buri Province). These Image Houses reveal the land routes from Angkor Thom to Central and Western Thailand through the Eastern area.
The Fine Arts Department announced the registration of Prasat Ban Prasat as an ancient monument in the Royal Gazette, Volume 104, Part 246, dated 1st December 1987. The total area is around 9,772 square meters.
กรมวิชาการ. แบบเรียนสังคมศึกษาวิชาประวัติศาสตร์ไทย ประโยคมัธยมศึกษาตอนปลาย ของกระทรวงศึกษาธิการ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว, 2519.
นางบุญตา เขียนทองกุล
นักวิชาการละครและดนตรีเชี่ยวชาญ
ชื่อผู้แต่ง ฉวีงาม มาเจริญ
ชื่อเรื่อง บุษบกธรรมมาสน์
ครั้งที่พิมพ์ พิมพ์ครั้งที่ ๑
สถานที่พิมพ์ กรุงเทพมหานคร
สำนักพิมพ์ โรงพิมพ์การศาสนา
ปีที่พิมพ์ ๒๕๒๐
จำนวนหน้า ก-ข , (๑-๕) , ๘๖ หน้า : ภาพประกอบ
ISBN -
เลขเรียกหนังสือ 726.7843 ฉ174ป
เลขทะเบียนหนังสือ 018733
หมายเหตุ -
ขนบธรรมเนียมประเพณีและวัฒนธรรมไทยส่วนใหญ่มีรากฐานมาจากพุทธศาสนา พุทธศาสนามิได้สอนให้ชาวไทยมีเพียงวัฒนธรรมทางวัตถุเท่านั้น แต่ได้สอนให้มีวัฒนธรรมทางจิตใจด้วย ดังนั้นศิลปในรูปแบบต่าง ๆ ของไทยจึงถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นเครื่องแสดงออกแห่งสภาวะทางจิตและความเป็นอยู่ ศิลปวัตถุประเภทหนึ่งซึ่งมีความงดงามน่าสนใจ ได้แก่ บุษบกธรรมมาสน์ หากเมื่อเข้าเที่ยวชม หรือทำบุญตามวัดทั่วไปทั้งในเมืองและในภูมิภาคอื่น ๆ จะสังเกตเห็นบุษบกธรรมมาสน์ตั้งเป็นสง่าอยู่ในศาลาการเปรียญ โรงธรรม หรือวิหาร ยิ่งต่างท้องถิ่นก็จะได้เห็นความแตกต่างของรูปทรงบุษบกธรรมมาสน์ยิ่งขึ้น
ได้มาจากวัดห้วยสะพาน ต.หนองโรง อ.พนมทวน จ.กาญจนบุรี เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2533
หอสมุดแห่งชาติขอเชิญชมละครโทรทัศน์ ย้อนวันวานละครไทยในอดีต ในวันศุกร์ เวลา 13.30 น. ณ ห้องจัดแสดง ชั้น 2 หอสมุดดนตรีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 สำหรับวันศุกร์ที่ 23 พฤษภาคม 2568 นี้ รับชมละครโทรทัศน์ ปากกาทอง ตอน เนื้อคู่สู่สม บทประพันธ์ โดย พลตรี หลวงวิจิตรวาทการ (รับจำนวนจำกัด 100 ที่นั่ง) สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ โทร. 0 2280 9828 - 32 สามารถติดตามข้อมูลกิจกรรมต่าง ๆ ของหอสมุดแห่งชาติ ได้ทาง Facebook : National Library of Thailand https://www.facebook.com/NationalLibraryThailand
เลขทะเบียน : นพ.บ.613/1ก ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณ หมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 20 หน้า ; 4 x 52 ซ.ม. : ล่องชาด-ลานดิบ ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 200 (37-48) ผูก 1ก (2568)หัวเรื่อง : สัตตัปปกรณาภิธรรม--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
เลขทะเบียน : นพ.บ.677/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณ หมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 24 หน้า ; 4 x 56 ซ.ม. : รักทึบ-ลานดิบ-ล่องรัก ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 215 (185-195) ผูก 1 (2568)หัวเรื่อง : มหามูลนิพพาน--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
เลขทะเบียน : นพ.บ.746/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณ หมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 36 หน้า ; 4.5 x 58 ซ.ม. : ล่องรัก ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 232 (355-361) ผูก 1 (2568)หัวเรื่อง : ธัมมสังคิณี--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
ชื่อเรื่อง : สยามก้าวหน้าและอนามัยแผนใหม่ = Siam's progress & The new hygiene
ผู้แต่ง : ย่งฮั้ว ชัวเจริญวงศ์
ปีที่พิมพ์ : 2479
สถานที่พิมพ์ : ม.ป.ท.
สำนักพิมพ์ : ม.ป.พ.
จำนวนหน้า : 54 หน้า
สาระสังเขป : สยามก้าวหน้าและอนามัยแผนใหม่ เกิดจากการรวบรวมข้อมูล เรื่องราว บทความและบางตอนคัดจากแถลงการณ์สาธารณสุข ประจำเดือนมกราคม 2479 โดยนักสาธารณสุข กรรมการสาธารณสุขและการแพทย์ ด้วยความมุ่งหวังที่จะก่อให้เกิดความสนใจของผู้อ่านให้เล็งเห็นถึงความสำคัญของสุขภาพอนามัย เช่น อาหารการกินของพลเมือง การบริหารร่างกาย สุขศึกษาแผนใหม่ เป็นต้น
เลขทะเบียนหนังสือหายาก : 56
เลขทะเบียนหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ : nlcm_rb2568_00056
โครงการ : พัฒนาระบบบริการห้องสมุดดิจิทัล หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่ ปี พ.ศ. 2568
รายงานผลการตรวจสอบโบราณวัตถุที่พบจากแปลงที่ดินนางวรรณาวดี ภูเมฆหมู่ที่ 1 บ้านก.ม.ศูนย์ ตำบลหนองแวง อำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์
