กู่แก้ว บ้านจีต ตำบลบ้านจีต กิ่งอำเภอกู่แก้ว จังหวัดอุดรธานี

ที่ตั้ง              บ้านจีต  ตำบลบ้านจีต  กิ่งอำเภอกู่แก้ว  จังหวัดอุดรธานี

พิกัดแผนที่       แผนที่ระวาง  5643  III  มาตราส่วน  1: 50,000

                   พิมพ์ครั้งที่  1 -RTSD  ลำดับชุด  L  7017

                   พิกัดกริด  48  QUE  041998

                   เส้นรุ้ง  ๑๗  องศา  ๑๐  ลิปดา  ๓๕  ฟิลิปดา  เหนือ

                   เส้นแวง  ๑๐๓  องศา  ๐๙  ลิปดา  ๑๘  ฟิลิปดา  ตะวันออก

 

สิ่งสำคัญที่ขึ้นทะเบียน

                   ๑.เจดีย์ ( อิฐ )

                   ๒.โคปุระ  หรือ  ประตูซุ้ม

                   ๓.กำแพงแก้ว

                   ๔.ซากโบราณสถาน

                   ๕.ศาลา ( สร้างทับโบราณสถาน )

 

ประวัติสังเขป

                   กู่แก้วตั้งอยู่ในบริเวณวัดกู่แก้วรัตนาราม  ชาวบ้านเรียกว่าวัดกู่แก้ว  เดิมชื่อวัดกู่  เพราะมีกู่โบราณ ( ปราสาทศิลาแลง ) เป็นที่เคารพของชาวบ้านจึงช่วยกันทำนุบำรุงวัดตลอดมา  วัดกู่แก้วได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่  ๑  พฤษภาคม  พ.ศ.๒๔๖๗

 

ลักษณะรูปแบบศิลปกรรม

                   ประกอบด้วยแนวกำแพงแก้วศิลาแลง  ด้านหน้าคือด้านทิศตะวันออกเป็นประตูซุ้มหรือ  โคปุระก่อด้วยศิลาแลง  โบราณสถานแห่งนี้สันนิษฐานว่าคงเป็นศาสนสถานประจำสถานพยาบาล  หรือที่เรียกว่า  อโรคยศาล  ซึ่งโดยทั่วไป  ภายในกำแพงแก้วมักจะประกอบด้วยปราสาทประธานอยู่ตรงกลาง  และมีบรรณาลัยอยู่ที่มุมทิศตะวันออกเฉียงใต้  แต่ทั้งนี้โบราณสถานได้ถูกดัดแปลงรบกวนสภาพมานานแล้ว  โดยมีการก่อสร้างอาคารโถง ( ศาลา ) ทับซากโบราณสถานเดิมจนไม่เห็นร่องรอยของปราสาทประธาน  หรือบรรณาลัยด้านหลัง  หรือด้านทิศตะวันตกของศาลา  มีธาตุเจดีย์ก่อด้วยอิฐลักษณะศิลปกรรมแบบล้านช้างสร้างทับโบราณสถานอยู่  ๑  องค์  สภาพปัจจุบันส่วนยอดพังทลาย

 

อายุสมัย          ราวพุทธศตวรรษที่  ๑๘  สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่  ๗  แห่งอาณาจักรเขมร  ในช่วงสมัยวัฒนธรรมเขมร

 

ประเภทโบราณสถาน

                   อโรคยศาล  หรือศาสนสถานประจำสถานพยาบาล  ในพุทธศาสนาลัทธิมหายาน

 

ลักษณะการใช้งานในปัจจุบัน

                   โบราณสถานที่ถูกดัดแปลงใช้งานเป็นศาลาและสถานที่เคารพสักการะของท้องถิ่นอยู่ในบริเวณวัด

 

การดำเนินงาน   -

 

การขึ้นทะเบียน

                   ๑.กำหนดจำนวนโบราณสถานสำหรับชาติ  ในราชกิจจานุเบกษา  เล่ม  ๕๒  วันที่  ๘  มีนาคม  ๒๔๗๘  ระบุชื่อ “ วัดโบราณราษฎรเรียกว่ากู่  อำเภอหนองหาร  ตำบลบ้านจิด “

                   ๒.กำหนดเขตที่ดินโบราณสถาน  ในราชกิจจานุเบกษา  เล่ม  ๙๙  ตอนที่  ๑๗๒  วันที่  ๑๘  พฤศจิกายน  ๒๕๒๕  ฉบับพิเศษ  ระบุว่า “ โบราณสถานวัดโบราณ  ตำบลจีด  อำเภอหนองหาร  จังหวัดอุดรธานี  ปัจจุบันคือวัดกู่แก้ว  ตำบลจีด  อำเภอหนองหาร  จังหวัดอุดรธานี “ มีพื้นที่ประมาณ  ๑  ไร่  ๒  งาน

 

ที่มาของข้อมูล

                   ๑.ราชกิจจานุเบกษา  เล่ม  ๕๒  วันที่  ๘  มีนาคม  ๒๔๗๘

                   ๒.ราชกิจจานุเบกษา  เล่ม  ๙๙  ตอนที่  ๑๗๒  วันที่  ๑๘  พฤศจิกายน  ๒๕๒๕  หน้า  ๓๒  ฉบับพิเศษ.

                   ๓.สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่  ๗  ขอนแก่น , ทำเนียบโบราณสถานอีสานบน , เอกสารอัดสำเนา , ๒๕๔๒.

 

หมายเหตุ    ชื่อเขตการปกครองในปัจจุบัน กิ่งอำเภอกู่แก้ว ตั้งเมื่อวันที่ ๓๐ เมษายนพ.ศ.๒๕๓๗

(จำนวนผู้เข้าชม 2037 ครั้ง)