ค้นหา

รายการที่พบทั้งหมด 48,759 รายการ

-- องค์ความรู้จากเอกสารจดหมายเหตุ : เยี่ยมเยือนสถานีประมง --ก่อนพ.ศ. ๒๕๐๐ ใครมาตรวจเยี่ยมสถานีประมงพะเยาบ้าง ? จากเอกสารจดหมายเหตุเรื่องการตรวจราชการสถานีประมงน้ำจืดพะเยา ให้รายละเอียดว่า ระหว่างพ.ศ. ๒๔๙๓ - ๒๔๙๘ มีรัฐมนตรีว่าการ รัฐมนตรีช่วยว่าการ ปลัดกระทรวง อธิบดี และหัวหน้าแผนกมาเยือน โดยแต่ละท่านได้แสดงความเห็นหรือคำแนะนำไว้ในบันทึก/ตารางการตรวจเยี่ยม ดังเช่น วันที่ ๑๘ มีนาคม ๒๔๙๓ พระช่วงเกษตรศิลปการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตราธิการ เขียนว่า " ข้าพเจ้าได้มาตรวจราชการภาคเหนือ ได้มาพักแรมดูกิจการที่นี่ ทั้งผ่านไปดูการเพาะเลี้ยงของราษฎรที่ได้ขุดบ่อเลี้ยงอย่างจริงจัง ขอไห้ขยายกิจการส่งเสริมยิ่งขึ้น โดยเฉพาะสมาชิกสหกรณ์ . . . "  หรือวันที่ ๑๙ มิถุนายน ๒๔๙๔ นายเสรี อิศรางกูร ณ อยุธยา รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตราธิการ เขียนว่า " ได้มาพักแรมตรวจราชการของสถานีการประมงแห่งนี้ รู้สึกพอใจในกิจการที่หัวหน้าสถานี (ม.จ.โกศลฯ) ที่ได้ทรงปฏิบัติเปนอย่างมาก ขอบคุณ ที่ท่านได้ทรงพยายามเอาพระทัยขมักขเม้นในกิจการประมงเปนอย่างดี . . . "  เป็นต้น การแสดงความเห็นของผู้มาตรวจเยี่ยมทุกท่านมีแต่ความชื่นชม และแนะนำการปฏิบัติงานเพิ่มเติม ทั้งเรื่องเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำมากขึ้น สร้างความสัมพันธ์ต่อเนื่องกับงานชลประทาน กำจัดผักตบชวาในกว๊าน และเอาใจใส่งานวิชาการประมงต่อไป การตรวจเยี่ยมครั้งสุดท้ายก่อนเข้าพ.ศ. ๒๕๐๐ นั้น คือวันที่ ๓๐ พฤษภาคม ๒๔๙๘ โดยหัวหน้าแผนกทดลองและเพาะเลี้ยงบางเขน แต่ไม่ปรากฏความเห็นหรือคำแนะนำใดๆ สันนิษฐานว่าอาจเป็นท่านหนึ่งในคณะผู้ติดตามอธิบดีกรมประมงที่มาตรวจราชการวันเดียวกัน นอกจากนี้ พ.ศ. ๒๔๙๘ เป็นปีที่เพิ่งมีผู้ตรวจเยี่ยมสถานีประมงพะเยา หลังจากห่างหายไปภายหลังพ.ศ. ๒๔๙๔ น่าสังเกตว่า เมื่อแต่ก่อนมีการตรวจเยี่ยมทุกปีหรือปีละ ๒ ครั้ง เพราะเหตุใดจึงขาดหายไป ๓ - ๔ ปี ? อย่างไรก็ดี จุดประสงค์ของการตรวจเยี่ยมคือ ติดตามความก้าวหน้าการปฏิบัติงานที่กระทรวงและกรมประมงมอบหมาย ตรวจสอบความเป็นระเบียบเรียบร้อยของสถานที่กับผู้ใต้บังคับบัญชา การให้กำลังใจ สร้างความสมัครสมานสามัคคีร่วมกัน ดังนั้น บันทึกการตรวจเยี่ยมสถานที่ราชการ ตรวจงาน จึงเป็นเอกสารสำคัญ เป็นหลักฐานสะท้อนภารกิจหน้าที่ของผู้มาตรวจและผู้รับตรวจ อีกทั้งยังแสดงถึง " เกียรติ " " ศักดิ์ศรี " ที่ผ่านมาของผู้ปฏิบัติงาน.ผู้เขียน : นายธานินทร์ ทิพยางค์ (นักจดหมายเหตุ หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ พะเยา)เอกสารอ้างอิง : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ พะเยา. เอกสารสถานีประมงน้ำจืดจังหวัดพะเยา (2) กษ 1.1.1.1/2 เรื่อง การตรวจราชการสถานีประมงน้ำจืดพะเยา [ 18 มี.ค. 2493 - 24 เม.ย. 2511 ]#จดหมายเหตุ #องค์ความรู้จากจากจดหมายเหตุ #หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯพะเยา #เอกสารจดหมายเหตุ


ชื่อเรื่อง                                        สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม  (สงฺคิณี-มหาปฏฺฐาน) อย.บ.                                           21/2ประเภทวัดุ/มีเดีย                          คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่                                     พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ                                56 หน้า : กว้าง 5.2 ซม. ยาว 54.5 ซม.หัวเรื่อง                                       พุทธศาสนาบทคัดย่อ/บันทึก               เป็นคัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ฉบับทองทึบ ไม้ประกับธรรมดา ได้รับบริจาคมาจาก จ.พระนครศรีอยุธยา


ชื่อเรื่อง                                        สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม  (สงฺคิณี-มหาปฏฺฐาน) อย.บ.                                           57/1ประเภทวัดุ/มีเดีย                          คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่                                     พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ                                24 หน้า : กว้าง 4.8 ซม. ยาว 56.8 ซม.หัวเรื่อง                                       พุทธศาสนาบทคัดย่อ/บันทึก               เป็นคัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ฉบับทองทึบ ได้รับบริจาคมาจาก จ.พระนครศรีอยุธยา


      ย้อนรอยแผ่นดินพระจอมเกล้าฯ : เรื่องเล่าจากพงศาวดาร (ตอนที่ ๖ จารึกหลักที่ ๑)       พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระสยามเทวมหามกุฏวิทยมหาราช เมื่อครั้งทรงพระผนวชเป็นพระภิกษุ เสด็จออกธุดงค์ยังหัวเมืองเหนือ ทรงค้นพบจารึกหลักที่ ๑ เมื่อวันกาบสี ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๓ จ.ศ. ๑๒๑๔ ตรงกับวันศุกร์ที่ ๑๗ มกราคม ๒๓๗๖ ณ เนินปราสาทเมืองเก่าสุโขทัย อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย ซึ่งการค้นพบครั้งสำคัญนี้ ปรากฏความในเทศนาพระราชประวัติ พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กล่าวถึงเหตุการณ์สำคัญนี้ว่า      “...เมื่อปีมะเส็ง เบญจศก ศักราช ๑๑๙๕ เสด็จไปประพาศเมืองเหนือ นมัสการเจดียสถานต่างๆ ไปโดยลำดับ ประทับเมืองศุโขไทย เสด็จไปเที่ยวประพาสพบแท่นศิลาแท่นหนึ่ง เขาก่อไว้ริมเนินปราสาทเก่าหักพังอยู่ เป็นที่นับถือกลัวเกรงของหมู่มหาชน ถ้าบุคคลไม่เคารพเดินกรายเข้าไปใกล้ ให้เกิดเจ็บไข้ไม่สบาย ทอดพระเนตรเห็นแล้ว เสด็จตรงเข้าไปประทับ ณ แท่นศิลานั้น ก็มิได้มีอันตรายสิ่งหนึ่งสิ่งใดด้วยอำนาจพระบารมี เมื่อเสด็จกลับรับสั่งให้ชะลอลงมา ก่อเป็นแท่นไว้ที่วัดราชาธิวาศ ครั้นภายหลังได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติแล้ว ดำรัสสั่งให้นำไปไว้ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม อนึ่ง ทรงได้เสาศิลาจารึกอักษรเขมร เสา ๑ จารึกอักษรไทยโบราณเสา ๑ ซึ่งตั้งไว้ในวัดพระศรีรัตศาสดารามนั้น มีเนื้อความอัศจรรย์เป็นศุภนิมิตดังแสดงว่าพระองค์จะได้เป็นอิสระในสยามรัฐ เป็นพระบรมกษัตริย์มีพระเดชานุภาพกิตติคุณแผ่ไปดังพระบาทอมรเตงอัญ ศรีสุริยพงษรามมหาราชาธิราช ซึ่งเป็นเอกราชในเมืองศุโขไทย มีจดหมายไว้ในเสาศิลาฉะนั้น....”   ภาพ : จารึกพ่อขุนรามคำแหง (จารึกหลักที่ ๑) ด้านที่ ๑ และด้านที่ ๒ (ภาพจาก ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร)  


ชื่อเรื่อง : วรรณคดีไทย เรื่อง พระอภัยมณีชื่อผู้แต่ง : - ปีที่พิมพ์ : 2505 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ สำนักพิมพ์ : ศึกษาภัรฑ์พาณิชย์จำนวนหน้า : 1,328 หน้า สาระสังเขป : เรื่องราวของหนังสือเล่มนี้ เริ่มต้นด้วยประวัติสุนทรภู่ ตั้งแต่ก่อนรับราชการ ตอนรับราชการ ตอนออกบวช ตอนตกยาก ตอนสิ้นเคราะห์ ว่าด้วยหนังสือที่สุนทรภู่แต่ง ว่าด้วยเกียรติคุณของสุนทรภู่ บันทึกเรื่องผู้แต่ง นิราศพระแท่นดงรัง อธิบายว่าด้วยเรื่องพระอภัยมณีของสุนทรภู่ ทั้งหมด 64 ตอน มีนิทานเรื่องพระอภัยมณีต่อจากคำกลอน


          สำนักการสังคีต กรมศิลปากร ขอเชิญชมรายการ “เหมันต์เบิกบาน สุขสราญสังคีต” โครงการดนตรีสำหรับประชาชน ปีที่ ๖๖ วันอาทิตย์ที่ ๑๙ มีนาคม ๒๕๖๖ เวลา ๑๗.๓๐ - ๑๙.๓๐ น. พบการแสดงละครเสภา เรื่องกากี ตอน พญาครุฑต้องเสน่ห์ - เล่ห์คนธรรพ์ นำแสดงโดยศิลปินสำนักการสังคีต           บัตรราคา ๒๐ บาท (จำหน่ายบัตรก่อนการแสดง ๑ ชั่วโมง) ณ สังคีตศาลา บริเวณพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม (วันและเวลาราชการ) โทร. ๐ ๒๒๒๔ ๑๓๔๒ และ โทร. ๐๒๒๒๑ ๐๑๗๑


ชื่อผู้แต่ง           จอมเกล้าเจ้าอยู่หัว,พระบาทสมเด็จพระ ชื่อเรื่อง             ตำนานพระแก้วมรกตและตำนานพระพุทธสิหิงค์ ครั้งที่พิมพ์         - สถานที่พิมพ์      พระนคร สำนักพิมพ์        โรงพิมพ์มงคลการพิมพ์ ปีที่พิมพ์            - จำนวนหน้า       ๑๒๔ หน้า   ตำนานพระแก้วมรกตนี้ มีฉบับอยู่ในหอสมุดแห่งชาติหลายสำนวน ฉบับที่พิมพ์นี้เข้าใจว่าเป็นสำนวนแต่งในรัชกาลที่ 5 อาศัยฉบับเดิมซึ่งพระเจ้านันทเสน ผู้ครองนครหลวงพระบาง นำมาทูลเกล้าฯ ถวายในรัชกาลที่ 1 เมื่อ พ.ศ.2331 เป็นหลัก มีรายละเอียดปรากฏอยู่ในบันทึกของเจ้าหน้าที่กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร ซึ่งได้พิมพ์อยู่ในตำนานพระแก้วมรกต ฉบับพิมพ์ พ.ศ. 2478 ส่วนเรื่องตำนานพระพุทธสิหิงค์ นั้น พลตรี หลวงวิจิตวาทการ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่ง อธิบดีกรมศิลปากร ได้รวบรวมจากเรื่องที่ท่านผู้รู้หลายท่านได้เรียบเรียงขึ้นไว้ เช่น ตำนานพระพุทธสิหิงค์ ของ พระโพธิรังษี ปราชญ์เชียงใหม่ ซึ่งได้เขียนเป็นภาษามคธ เมื่อราว พ.ศ.1960 และพระยาปริยัตธรรมธาดา (แพ  ตาละลักษณ์) แปลเรื่องตำนานพระพุทธสิหิงค์   ไที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงพระนิพนธ์และตำนานพระพุทธสิหิงค์ของหลวงบริบาลบุรีภัณฑ์ เป็นต้น


เลขทะเบียน : นพ.บ.456/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 20 หน้า ; 4 x 54.5 ซ.ม. : ล่องรัก-ลานดิบ ; ไม้ประกับธรรมดาชื่อชุด : มัดที่ 159  (163-173) ผูก 1 (2566)หัวเรื่อง : ลำวิสุทธิยา--เอกสารโบราณ            คัมภีร์ใบลาน            พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา  สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม


เลขทะเบียน : นพ.บ.604/1                      ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณ                                                                                หมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 52 หน้า ; 4 x 55 ซ.ม. : ล่องรัก ; ไม้ประกับธรรมดา มีฉลากไม้ชื่อชุด : มัดที่ 193  (399-407) ผูก 1 (2566)หัวเรื่อง : อภิธัมมา--เอกสารโบราณ            คัมภีร์ใบลาน            พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา  สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม


“วันสงกรานต์ 13 เมษายน” ื​ วันสงกรานต์ ตรงกับวันที่ 13 เมษายนของทุกปี คำว่า "สงกรานต์” มาจากภาษาสันสกฤต แปลว่า การเคลื่อนที่ หรือการ เคลื่อนย้าย หมายถึงการเคลื่อนย้ายของพระอาทิตย์จากราศีหนึ่งสู่อีกราศีหนึ่ง คือวันขึ้นปีใหม่นั่นเองตามความหมายในภาษาสันสกฤตสงกรานต์จึงเกิดขึ้นทุกเดือน ส่วนระยะเวลาที่คนไทยเรียก "สงกรานต์” นั้น เป็นช่วงที่พระอาทิตย์เคลื่อนย้ายจากราศีมีนเข้าสู่ราศีเมษ นับว่าเป็นมหาสงกรานต์ เพราะเป็นวันและเวลาตั้งต้นปีใหม่ตามสรุยคติ ช่วงเทศกาลสงกรานต์ คือ วันที่ 13-14-15 เมษายน โดยเรียกวันที่ 13 เมษายน ว่าวันมหาสงกรานต์ วันที่ 14 เมษายน เป็นวันเนา วันที่ 15 เมษายน เป็นวันเถลิงศก การสรงน้ำพระ การรดน้ำขอพรผู้ใหญ่ การเล่นสาดน้ำในคนรุ่นราวคราวเดียวกัน หรือเยาว์กว่า เป็นความงดงามของประเพณี การสืบทอดจรรโลงประเพณีสงกรานต์จึงน่าจะช่วยกันรักษาคุณค่าทางใจ ความมีน้ำใจ การมีสัมมาคารวะและกตัญญู การช่วยเหลือเกื้อกูลต่อธรรมชาติต่อสิ่งแวดล้อม เชื่อว่า คนไทยทุกคนรู้จัก "นางสงกรานต์" แต่เราอาจจะยังไม่รู้ว่า นางสงกรานต์ มีที่มาจากไหน โดยตำนานเกี่ยวกับนางสงกรานต์นั้น ได้มีปรากฏในศิลาจารึกที่ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม หรือ วัดโพธิ์ ท่าเตียน โดยย่อว่า เมื่อวันสงกรานต์ตรงกับวันใดในแต่ละปี ก็จะมีนางสงกรานต์ประจำวันนั้นๆ เมื่อวันสงกรานต์ตรงกับวันใดในแต่ละปี ก็จะมีนางสงกรานต์ประจำวันนั้นๆ ตรงกับวันอาทิตย์ จะชื่อ “ทุงษเทวี” ตรงกับจันทร์ ชื่อ “โคราดเทวี” ตรงกับวันอังคาร ชื่อ”รากษสเทวี” ” ตรงกับวันพุธ ชื่อ”มัณฑาเทวี” ตรงกับวันพฤหัสบดีชื่อ “กิริณีเทวี” ตรงกับวันศุกร์ ชื่อ “กิมิทาเทวี” ตรงกับวันเสาร์ ชื่อ”มโหทรเทวี” วันสงกรานต์ ปี 2566 นางสงกรานต์ ทรงนามว่า "กิมิทาเทวี" ทรงพาหุรัดทัดดอกจงกลนี อาภรณ์แก้วบุษราคัม ภักษาหารกล้วยน้ำ พระหัตถ์ขวาทรงขรรค์ พระหัตถ์ซ้ายทรงพิณ เสด็จนั่งมาเหนือหลังมหิงสา (ควาย) เป็นพาหนะ ปีเถาะ (มนุษย์ผู้หญิง ธาตุไม้) เบญจศก จุลศักราช 1385 ทางจันทรคติ เป็น อธิกมาส ทางสุริยคติ เป็น ปกติสุรทิน วันที่ 14 เม.ย. เป็น วันมหาสงกรานต์ ทางจันทรคติตรงกับวันศุกร์ แรม 9 ค่ำ เดือน 5 เวลา 16 นาฬิกา 01 นาที 02 วินาทีวันที่ 16 เม.ย. เวลา 20 นาฬิกา 12 นาที 24 วินาที เปลี่ยนจุลศักราชใหม่เป็น 1385 ปีนี้วันเสาร์ เป็น ธงชัย , วันพุธ เป็น อธิบดี , วันศุกร์ เป็น อุบาทว์ , วันศุกร์ เป็น โลกาวินาศ ปี 2566 นี้ วันจันทร์ เป็นอธิบดีฝน บันดาลให้ฝนตก 500 ห่า ตกในโลกมนุษย์ 50 ห่า ตกในมหาสมุทร 100 ห่า ตกในป่าหิมพานต์ 150 ห่า ตกในเขาจักรวาล 200 ห่า นาคให้น้ำ 2 ตัว เกณฑ์ธัญญาหาร ได้เศษ 6 ชื่อ ลาภะ ข้าวกล้าในภูมินาจะได้ 9 ส่วน เสีย 1 ส่วน ธัญญาหาร พลาหาร มัจฉมังษาหาร จะบริบูรณ์ อุดมสมบูรณ์ เกณฑ์ธาราธิคุณ ตกราศีปัถวี (ดิน) น้ำงามพอด๊




          หอสมุดแห่งชาตินครศรีธรรมราช ชวนเชิญน้องๆ นักเรียนระดับประถามศึกษาตอนปลาย ร่วมกิจกรรมสอนศิลปะสำหรับเด็ก ครั้งที่ 3 ฝึกทักษะการเรียนรู้และความคิดสร้างสรรค์ ในหัวข้อเรื่อง "ศิลปะพับกระดาษ วาดภาพ 3 มิติ" ในวันเสาร์ที่ 1 กรกฎาคม 2566 เวลา 10.00 น. ณ ห้องศิลปะและวรรณคดี หอสมุดแห่งนครศรีธรรมราช          สามารถสมัครเข้าร่วมกิจกรรมได้ "ฟรี" ไม่เสียค่าใช้จ่าย (รับจำนวนจำกัด) สอบถามเพิ่มเติมได้ทาง Facebook หอสมุดแห่งชาติ นครศรีธรรมราช หรือ โทร. 0 7532 4137 




black ribbon.