ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,758 รายการ
ในปีงบประมาณ ๒๕๖๔ สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พัฒนาการจัดแสดงพระตำหนักแดง ตามแผนโครงการอนุรักษ์และพัฒนาพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) ได้ทำการบูรณะซ่อมแซมจนแล้วเสร็จ และเปิดให้ประชาชนได้เข้าชมเรือนไทยโบราณสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ และเรียนรู้ผ่านการจัดแสดงนิทรรศการอันเกี่ยวกับพิธีโบราณ ที่บอกเล่าความเป็นมาของการกำเนิดในสมัยอดีต พระตำหนักแดง จัดแสดงนิทรรศการวิถีชีวิตของเด็กไทย ตั้งแต่การเกิด การโกนจุก จนถึงประเพณีการเรียนการศึกษา โดยโบราณวัตถุสำคัญที่จัดแสดง อาทิ พระแท่นประสูติของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต พระแท่นบรรทมเพลิง (กระดานอยู่ไฟ) เครื่องเล่นของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร บ้านตุ๊กตาของเจ้าจอมเลียม ในรัชกาลที่ ๕ นอกจากนี้ยังเล่าเรื่องวัฒนธรรมการกินหมากของคนไทย โดยจัดแสดงเชี่ยนหมากและภาชนะบรรจุหมากพลูในรูปทรงต่าง ๆ ตลอดจนมีการใช้สื่อจัดแสดง (AR, Mapping, และ Game) เพื่อเสริมความเข้าใจและกระตุ้นให้เกิดการศึกษาเรียนรู้ในเรื่องวิถีไทย ผู้ที่สนใจสามารถเข้าชมพระตำหนักแดง ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ทุกวันพุธ – อาทิตย์ เวลา ๐๘.๓๐ - ๑๖.๐๐ น. สอบถามเพิ่มเติม โทร. ๐ ๒๒๒๔ ๑๔๐๒, ๐ ๒๒๒๔ ๑๓๓๓
สาวกนิพฺพาน (อานนฺท,ควมฺปติ,พิมฺพา,มหากสฺสป,โมคฺคลฺลาน,สารีปุตฺตเถรนิพฺพาน)
ชบ.บ.90/1-3
เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
เลขทะเบียน : นพ.บ.239/2ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 68 หน้า ; 4.5 x 56 ซ.ม. : ชาดทึบ-ล่องชาด-ล่องรัก-ลานดิบ ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 114 (194-202) ผูก 2 (2565)หัวเรื่อง : อนาคตวํส(อนาคตวงส์)--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
โคมป่อง ศิลปะล้านนา พุทธศตวรรษที่ ๒๑ ขนาด: สูง ๓๔ ซม. ฐานกว้าง ๑๕ ซม. ย้ายมาจากวัดพระธาตุหริภุญชัย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๘ โคมป่อง ใช้สำหรับจุดไฟประทีปเพื่อบูชาพระบรมธาตุ ทรงสี่เหลี่ยม มีร่องรอยการปิดทองล่องชาด ตัวโคมหล่อโปร่งเป็นลวดลายพันธุ์พฤกษา หลังคาเป้นลักษณะของหลังคาลาดซ้อนกัน ๒ ชั้น ที่มุมทั้ง ๔ ของหลังคา มรกระหนกตัวเหงา ยอดเป็นทรงบัวตูมระหว่างหลังคาทั้ง ๒ ชั้น คั่นด้วยท้องไม้เจาะเป็นลายลูกฟัก คล้ายกับช่องใต้ฐานหน้ากระดานของโคมป่องพระรัตนปัญญาเถระ ที่มีจารึกระบุ พ.ศ. ๒๐๕๑ และพระพุทธรูปในศิลปะล้านนาที่ร่วมสมัยกัน
"....กู่แดงบ้านกุดยาง : ร่องรอยวัฒนธรรมเขมรโบราณบนเส้นธารวัฒนธรรมต้นลำน้ำชี..."
#แม่น้ำชี... มีต้นกำเนิดจากชีผุด-ชีดั้น อยู่ในพื้นที่เขตอำเภอหนองบัวแดง จังหวัดชัยภูมิ ไหลผ่าน 9 จังหวัดในภาคอีสาน เเละไหลไปรวมกับแม่น้ำมูลที่จังหวัดอุบลราชธานี โดยมีความยาวกว่า 760 กิโลเมตร แม่น้ำชี จึงถูกยกให้เป็นแม่น้ำที่ยาวที่สุดในประเทศไทย
#ในมิติทางโบราณคดี และประวัติศาสตร์ แม่น้ำชี เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญของมนุษย์โบราณ จนทำให้กลายเป็น เส้นธารแห่งวัฒนธรรม ตั้งแต่ต้นน้ำ ถึง ปลายน้ำ เนื่องจากการศึกษาทางโบราณคดี พบร่องรอยกิจกรรมมนุษย์โบราณมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ เรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
.
#กู่แดงบ้านกุดยาง เป็นอีกหลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญ ของการเกิดขึ้นเเละมีอยู่ของวัฒนธรรมเขมรโบราณ บริเวณต้นลำน้ำชี ในพื้นที่อำเภอบ้านเขว้า จังหวัดชัยภูมิ ในช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ 16 – ต้นพุทธศตวรรษที่ 17 โดยในวันนี้พี่นักโบจึงขอพาทุก ๆ ท่าน ไปรู้จัก “กู่แดงบ้านกุดยาง” เเละแหล่งโบราณคดีสำคัญ ใกล้เคียง กันครับ
เรียบเรียงนำเสนอโดย นายวรรณพงษ์ ปาละกะวงษ์ ณ อยุธยา นักโบราณคดีปฏิบัติการ กลุ่มโบราณคดี สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา
น้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฎาราชเจ้า
เนื่องในวันคล้ายวันพระราชสมภพ ๓๑ มีนาคม (วันมหาเจษฎาบดินทร์)
----------------------------------------------
คณะรัฐมนตรีได้มีมติ เมื่อวันที่ ๑๖ มิถุนายน ๒๕๕๘ ถวายพระราชสมัญญาแด่พระองค์ว่า
"พระบิดาแห่งการแพทย์แผนไทย"
โดยอนุสรณ์ถึงคราวที่ทรงมีพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สอบชำระตำรายาและตำราวิชาแพทย์แขนงต่าง ๆ แต่โบราณ แล้วจารึกลงแผ่นศิลาติดไว้ในวัดราชโอรสาราม และวัดพระเชตุพนฯ เพื่อให้สาธารณชนได้ดูและนำไปใช้รักษาตัว
สำหรับศิลาจารึกที่วัดพระเชตุพนฯ นั้น องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรม (UNESCO) ได้ประกาศรับรองให้เป็นมรดกความทรงจำแห่งโลก เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๕๔
----------------------------------------------
อนึ่ง นิทรรศการพิเศษเนื่องวันอนุรักษ์มรดกไทย ประจำปี ๒๕๖๕ นี้ สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติได้จัดทำนิทรรศการในหัวข้อเกี่ยวกับการแพทย์และการสาธารณสุขไทยโดยมีเรื่องราวของจารึกตำรายาดังกล่าวด้วย
----------------------------------------------
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๒ ตอนพิเศษ ๑๕๐ ง ลงวันที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๕๘ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2558/E/150/4.PDF
องค์ความรู้ส่งเสริมการอ่านผ่านออนไลน์
เรื่อง ของขลังนางกวัก
นางกวักเป็นเครื่องรางของขลัง ที่นิยมในหมู่พ่อค้าแม่ค้า ด้วยนางกวักมีพุทธคุณเด่น ในด้านกวักโชคกวักลาภ กวักเงิน กวักทอง เรียกเงินเรียกทองให้ไหลมาเทมา เป็นมหาเสน่ห์ใครเห็นใครรัก เมตตามหานิยม ทำให้ค้าขายดี มีความเจริญรุ่งเรืองในด้านการค้าขาย วิธีการทำนางกวัก สมัยโบราณนิยมทำนางกวักด้วยงาช้าง ไม้จันทร์หอม หรือแก่นว่านตระกูลเสน่ห์ทั้งหลายเช่น เสน่ห์จันทร์ขาว เสน่ห์จันทร์แดง เสน่ห์จันทร์เขียว เสน่ห์จันทร์หอม หรือไม้มงคลต่างๆ จากนั้นำมาแกะสลัก แล้วลงอักขระขอมหัวใจพระสีวลีผู้เป็นเอตทัคคะทางด้านโชคลาภ คือ “นา ชา ลี ติ” หรือคาถาอื่นๆจากนั้น บริกรรมปลุกเสกอธิษฐานจิตเสร็จแล้วนำไปบูชาที่ร้านค้าได้ ของบูชาแม่นางกวักส่วนมากนิยมบูชาด้วยน้ำแดงน้ำเขียว ดอกไม้หอมหรือพวงมาลัยสด ขึ้นหิ้งทุกวันและน้ำเปล่าอย่าให้ขาด และเครื่องประดับ ตามแบบที่นางกวักใช้หลายๆ แบบถวายให้ด้วยจะดียิ่งขึ้น
จากชื่อนางกวักนี้ได้ไปพ้องกับว่านชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า “ว่านนางกวัก” มีลักษณะเป็นไม้ล้มลุกมีดอกสีขาว มีหัวใต้ดิน นิยมปลูกไว้ในบ้านโดยมีความเชื่อว่าว่านชนิดนี้จะนำโชคลาภมาให้แก่เจ้าของบ้านหากปลูกไว้ แต่ยังไม่มีใครบอกได้ว่าชื่อพันธุ์ว่านนางกวักนี้กับของขลังนางกวักนั้น อันไหนเรียกก่อนกันอย่างไรก็ตาม ทั้งของขลังนางกวักในรูปลักษณ์หญิงนั่งกวักมือ กับว่านนางกวัก ก็ยังเป็นของขลังที่พ่อค้าแม่ค้านิยมนับถือมากเช่นเดียวกันและเห็นตามร้านค้าทั่วไปมีรูปนางกวักอยู่ในร้านด้วยให้คุณในด้านเสน่ห์เมตตา ทำให้กิจการการค้าขายดี เงินทองไหลมาเทมา มีเสน่ห์เป็นที่นิยมแก่คนทั่วไปเช่นเดียวกัน และขึ้นอยู่ที่แต่ละบุคคลที่มีความเชื่อ ในเรื่องของนางกวัก
อ้างอิง : แก้วกล้า อาคม. อาคมของขลังพลังจิตที่มองไม่เห็น. กรุงเทพฯ:
อักษรเงินดี, 2556.
ผู้เรียบเรียง : นางกรองแก้ว เปเหล่าดา บรรณารักษ์ชำนาญการ หอสมุด
แห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรี สำนักศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุรี
วันนี้ในอดีต 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231 สมเด็จพระนารายณ์มหาราช เสด็จสวรรคต (วันสมเด็จพระนารายณ์มหาราช)
11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231 สมเด็จพระนารายณ์มหาราช กษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์ปราสาททอง กรุงศรีอยุธยา พระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่พระองค์หนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย เสด็จสวรรคต ณ พระที่นั่งสุทธาสวรรย์ พระราชวังนารายณ์ราชนิเวศ เมืองลพบุรี หลังจากประชวรหนักในช่วงที่ พระเพทราชา กระทำการชิงราชสมบัติ
สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงเป็นกษัตริย์รัชกาลที่ 4 ของราชวงศ์ปราสาททอง ทรงเป็นพระโอรสของพระเจ้าปราสาททองและพระนางเจ้าสิริกัลยานี พระราชสมภพในปี 2175 เสด็จขึ้นครองราชสมบัติเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2199 มีพระนามจารึกในพระสุพรรณบัฏว่า “สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 3� เป็นพระมหากษัตริย์ลำดับที่ 27 แห่งกรุงศรีอยุธยา ขณะทรงมีพระชนมายุ 25 พรรษา
หลังจากประทับที่กรุงศรีอยุธยาได้ 10 ปี พระองค์ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเมืองลพบุรีขึ้นเป็นราชธานีแห่งที่ 2 ในปี 2209 และเสด็จไปประทับทุก ๆ ปี ครั้งละเป็นเวลานานหลายเดือน กระทั่งเสด็จสวรรคตในปี 2231 ขณะพระชนมายุได้ 56 พรรษา รวมเวลาที่ทรงครองราชสมบัติ 32 ปี
พระองค์ได้ทรงสร้างความเจริญรุ่งเรืองให้แก่กรุงศรีอยุธยาเป็นอย่างมาก ด้วยพระปรีชาสามารถหลายด้านของพระองค์ ทั้งด้านการปกครอง การทหาร ทรงชำนาญด้านการศึก ทรงปราบปรามหัวเมืองต่าง ๆ ให้มาสวามิภักดิ์ต่อกรุงศรีอยุธยาเป็นจำนวนมาก
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ครั้งเสด็จออกรับคณะฑูต ฝีมือวาดช่างฝรั่งเศส จากหนังสือนวนิยายเรื่อง รุกสยาม ในนามของพระเจ้า โดย มอร์กาน สปอร์แตช
ด้านการทูต ทรงสร้างความสัมพันธ์กับต่างประเทศอย่างกว้างขวาง ทั้ง อังกฤษ ฝรั่งเศส ฮอลันดา จีน ญี่ปุ่น อิหร่าน เช่น พระองค์ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ส่งคณะราชทูตไปเชื่อมสัมพันธไมตรีกับฝรั่งเศส การค้ากับต่างประเทศจึงเจริญมาก มีชาวต่างชาติเข้ามารับติดต่อค้าขาย และบางส่วนเข้ารับราชการในพระราชอาณาจักรด้วย
อีกทั้งยังทรงรับวิทยาการสมัยใหม่ เช่น กล้องดูดาว และยุทโธปกรณ์บางประการ การวางระบบท่อประปาภายในพระราชวังอีกด้วย
นอกจากนี้ในรัชสมัยของพระองค์เป็นยุคที่วรรณคดีและศิลปะเจริญถึงขีดสุด มีงานวรรณคดีชิ้นสำคัญเกิดขึ้นหลายชิ้น อาทิ สมุทรโฆษคำฉันท์, คำฉันท์กล่อมช้าง, อนิรุทธคำฉันท์ และ จินดามณี ของพระโหราธิบดี ซึ่งจัดเป็นตำราเรียนเล่มแรกของไทย
ขอบคุณข้อมูล อ้างอิงจากเว็บไซด์ sanook.
ภาชนะรูปลิง
ภาชนะจากแหล่งเตาพนมดงเร็ก จังหวัดบุรีรัมย์ พุทธศตวรรษที่ ๑๗-๑๘
กรมศิลปากร ซื้อมาจาก หม่อมเจ้าปิยะภักดีนาถ เมื่อ พ.ศ.๒๔๗๙
ปัจจุบันจัดแสดง ณ ห้องลพบุรี อาคารมหาสุรสิงหนาท พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร
ภาชนะทรงโถ รูปลิงยืนมองตรง ด้านบนภาชนะเจาะรูเป็นวงกลม ใต้ส่วนใบหน้าลิงซึ่งเป็นคอคอดประดับด้วยแถบลูกประคำสองเส้น ตัวภาชนะผายและสอบลงด้านล่าง มีแขนยื่นออกและทำเป็นรูปมือกุมวัตถุซึ่งเจาะรูด้านบนสำหรับเป็นพวย ส่วนเชิงภาชนะมีแถบลูกประคำหนึ่งเส้น ใต้แถบลูกประคำประดับเป็นรูปเท้าลิง
ภาชนะใบนี้สันนิษฐานว่า แต่เดิมอาจเป็นคนโทสำหรับใส่ของเหลว ทั้งนี้ภาชนะจากแหล่งเตาพนมดงเร็กที่ทำเป็นรูปสัตว์นานาชนิด มักเป็นภาชนะใส่ปูนทาใบพลูเพื่อการเคี้ยวหมาก จากการขุดแต่งบูรณะโบราณสถานปราสาทหินในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มักพบภาชนะทรงกลมหรือทรงโถมีร่องรอยของปูนอยู่ด้านใน เช่น ปราสาทบ้านปราสาท และปราสาทพลสงคราม จังหวัดนครราชสีมา เป็นต้น
ในวัฒนธรรมเขมรการสร้างรูปลิง อาจสร้างขึ้นตามคุ้นเคยของช่าง ที่พบเห็นลิงป่าอาศัยอยู่ทั่วไป หรือสร้างขึ้นตามเรื่องราวในวรรณคดี ดังเช่น รามยณะ และจากการขุดแต่งบูรณะประตูหิน (ประตูทางทิศตะวันตกของเมืองพิมาย) จังหวัดนครราชสีมา ได้พบประติมากรรมรูปลิงที่มีสภาพชำรุดสูญหายไปบางส่วน เหลือเพียงท่อนลำตัว รูปลิงอยู่ในอิริยาบถนั่งชันเข่าขวา มือประสานกันที่หน้าอกโดยมีมือขวาทับมือซ้าย สวมสร้อยคอเป็นลายลูกประคำ ๓ ชั้น นุ่งผ้าสั้นเป็นลายตาราง มีลายลูกประคำเล็กๆ ที่ขอบผ้า มีหางด้านหลัง และยังมีตัวอย่างประติมากรรมลิงที่สมบูรณ์เก็บรักษาอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ มหาวีรวงศ์ จังหวัดนครราชสีมา ลักษณะเป็นประติมากรรมหินทรายรูปลิงนั่งชันเข่าขวา มือขวาแตะหัวเข่า มือซ้ายทาบอก ที่คอสวมสร้อยลูกประคำหนึ่งเส้น นุ่งผ้าสั้นที่อัดจีบเป็นริ้ว หางตวัดชี้ขึ้นติดกับกลางหลัง กำหนดอายุประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๖-๑๗
อ้างอิง
ปริวรรต ธรรมาปรีชากร. พัฒนาการของเครื่องถ้วยเขมรสมัยเมืองพระนคร. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (โบราณคดีสมัยประวัติศาสตร์). กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๕๒.
วัชรินทร์ ฐิติอดิศัย. การศึกษาโบราณวัตถุในศิลปะเขมรแบบบายนที่ได้จากการขุดค้นที่เมืองพิมาย. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (โบราณคดีสมัยประวัติศาสตร์). กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๓๑.
หมายเหตุ อ่านประเด็นการทำภาชนะรูปสัตว์ (zoomorphic pot) และเทคนิคการเคลือบสีดำได้ใน >> https://www.facebook.com/.../pb.../5668477903204389/...
ชือ่ผู้แต่ง พวงพร ศรีสมบูรณ์ ชื่อเรื่อง การศึกษาคัมภีร์อัลกุรอานและเอกสารโบราณครั้งที่พิมพ์ -สถานที่พิมพ์ กรุงเทพ ฯสำนักพิมพ์ บริษัทพูลพอยท์ จำกัดปีที่พิมพ์ 2563จำนวนหน้า 268 หน้า
รายละเอียด เป็นการศึกษารายละเอียดต่อคัมภีร์อัลกุรอานและเอกสารโบราณด้วยกระบวนการทางวิทยาศาตร์จากโครงการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์มรดกวัฒนธรรมและศูนย์การเรียนรู้ คัมภีร์อัลกุรอาน ในพื้นที่โรงเรียนสมานมิตรวิทยา อำเภอยิ่งอ จังหวัดนราธิวาส เนื้อหาสาระประกอบด้วย การผลิตกระดาษในอดีต ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ของน้ำหมึกและเส้นใยจากพืชที่นำมาเป็นวัตถุดิบ ในการผลิตกระดาษ ปัจจัยที่ทำให้กระดาษ ปัจจัยที่ทำให้กระดาษเกิดการเสือมสภาพและการอนุรักษ์ด้วยวิธีการทางวิทยาสตร์
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สงฺคิณี-มหาปฏฺฐาน) อย.บ. 46/1ประเภทวัดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่ พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ 74 หน้า : กว้าง 5 ซม. ยาว 56 ซม.หัวเรื่อง พุทธศาสนาบทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ฉบับทองทึบ ไม้ประกับธรรมดา ได้รับบริจาคมาจาก จ.พระนครศรีอยุธยา
