เรื่อง เสด็จประพาสต้นทั้งสองคราวนี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ทรงนิพนธ์คำอธิบายไว้เมื่อพิพ์ครั้งก่อน มีความว่า "พระบาทสมเด็จฯ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชอัธยาศัย โปรดฯ ในการเสด็จประพาสตั้งแต่เสด็เถลิงถวัลยราชสมบัติมา เสด็จประพาสแทบทุกปี เสด็จไปตามหัวเมืองน้อยใหญ่ในพระราชอาณาเขตบ้าง เสด็จไปถึงต่างประเทศบ้าง  "