พิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยาวัฒนธรรม สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล พันธกิจหลัก คือ การเรียนรู้วัฒนธรรมชาติพันธุ์ และสร้างนวัตกรรมเพื่อประโยชน์สุขของเพื่อนมนุษย์
พิพิธภัณฑ์จัดนิทรรศการถาวรแสดงพิพัฒนาการทางวิชาการของสถาบันฯ ในการศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ให้เข้าใจชีวิตและจิตใจของกลุ่มชาติพันธุ์อย่างถ่องแท้
เนื้อหาในนิทรรศการมุ่งสนทนาอย่างมีปฏิสัมพันธ์กับผู้ชม ด้วยการจำลองหมู่บ้านชาติพันธุ์มานำเสนอเรื่องราววิถีชีวิตประจำวันทั้งในทางที่จับต้องได้และจับต้องไม่ได้ของกลุ่มชาติพันธุ์ ผู้ชมสามารถเรียนรู้ อดีต ปัจจุบัน และตั้งคำถามถึงความท้าทายในอนาคต เรียนรู้อย่างมีส่วนร่วมแบบพหุมิติ ทั้งในสถานที่จริงและระบบปฏิบัติการดิจิทัล เพื่อสร้างความหมายใหม่ของประสบการณ์อย่างรวดเร็ว รอบด้าน
นิทรรศการพิเศษ “วิวิธชาติพันธุ์” ของพิพิธภัณฑ์มานุษยวิทยาวัฒนธรรม เป็นนิทรรศการเคลื่อนที่ในลักษณะรถคาราวาน ออกสัญจรแลกเปลี่ยนความรู้ ทักษะ และความหมายของประสบการณ์ด้านวัฒนธรรมชาติพันธุ์ ด้วยกระบวนการเรียนรู้เชิงปฏิสัมพันธ์แบบมีส่วนร่วมผ่านประสาทสัมผัสทั้ง 6 เพื่อให้ผู้คนได้เข้าใจเรื่องความแตกต่างหลากหลายทางวัฒนธรรม เคารพซึ่งกันและกัน และมีความภาคภูมิใจในชาติพันธุ์ของตนเอง
การจัดนิทรรศการใช้กระบวนการมีส่วนร่วม (co-curation) ของ นักวิชาการ เจ้าของวัฒนธรรม และผู้ชม โดยเน้น ทรรศนียมิติของเจ้าของวัฒนธรรมเป็นศูนย์กลาง (emic perspective)
วิวิธชาติพันธุ์ เป็นนิทรรศการที่มีพลวัตและมีความยืดหยุ่นสูง สามารถจัดแสดงตามสถานการณ์และความประสงค์ของผู้เรียน
ลวดลายของ “วิวิธชาติพันธุ์” ได้แรงบันดาลใจจากตระกูลภาษาของกลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศไทย จำนวน 5 ตระกูล ได้แก่ ชาวกะเหรี่ยง จากตระกูลจีน-ธิเบต, ชาวละว้า จากตระกูลมอญ-เขมร, ชาวไทดำ จากตระกูลไท-กะได, ชาวมอเก็น จากตระกูลออสโตนีเซียน และชาวเย้า จากตระกูลม้ง-เมี่ยน ลวดลายที่แตกต่างหลากหลายเหล่านี้ สื่อใจความสำคัญของนิทรรศการ เรื่อง บูรณภาพทางวัฒนธรรม
นิทรรศการวิวิธชาติพันธุ์ ยังมีร้านจำหน่ายสินค้า iCraft จากหัตถกรรมฝีมือประณีตของแท้ดั้งเดิมของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ อาทิ ย่ามกะวา ย่ามพ้อเลป่า ลูกปัดและเครื่องประดับชาวลัวะ และมุมกาแฟ iCoffee ให้แขกได้ดื่มกาแฟ ที่ปลูกโดยกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ เช่น ลัวะ ปกากะญอ ม้ง ขมุ ลาหู่ ผู้ชมจะได้นั่งพักผ่อน สนทนาวิสาสะกัน พร้อมทำความเข้าใจภูมิสังคมของผู้ปลูกกาแฟกลุ่มต่าง ๆ รายได้จากการจำหน่ายสินค้าและเครื่องดื่มจะนำไปบำรุงพิพิธภัณฑ์ฯ และคืนกลับสู่กลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ
