To Top

พิพิธภัณฑ์คัดสรร

ของดี ของเด่น ของดัง ของสำคัญและเรื่องราว ที่พิพิธภัณฑ์คัดสรรมานำเสนอ

ภาพร่างต้นแบบจิตรกรรมฝาผนัง เวสสันดรชาดก วัดราชาธิวาส

ภาพร่างต้นแบบจิตรกรรมฝาผนัง เวสสันดรชาดก วัดราชาธิวาส

หนึ่งในงานศิลปกรรมสำคัญชิ้นประวัติศาสตร์ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการปฏิบัติงานร่วมกันระหว่าง สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ผู้ได้รับการยกย่องว่าเป็น “สมเด็จครู” และ “นายช่างใหญ่แห่งกรุงสยาม” กับ คาร์โล ริโกลี จิตรกรมีชื่อชาวอิตาลี ซึ่งทางราชสำนักสยามว่าจ้างให้เข้ามาเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนัง ในเทคนิคปูนเปียกแบบตะวันตก ประดับภายในพระอุโบสถวัดราชาธิวาส กรุงเทพมหานคร

 

พระบรมสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4)

 

พระบรมสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4)

พระบรมสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) โดย ศิลปินชาวตะวันตกชิ้นนี้ อาจถือได้ว่า เป็นผลงานจิตรกรรมภาพเหมือนบุคคลชิ้นแรก ๆ ที่พบในไทย สันนิษฐานว่าตัวศิลปินน่าจะวาดภาพเหมือนนี้ โดยอาศัยต้นแบบจากภาพฉายาลักษณ์ (ภาพถ่าย) ซึ่งทรงฉลองพระองค์คลุมแบบจีน นับเป็นจุดเริ่มต้นที่สะท้อนความนิยมในงานศิลปะตะวันตก โดยเฉพาะงานภาพเหมือนในราชสำนักสยามในเวลาต่อมา

 

แบบร่างศึกษา ต้นแบบปฐมบรมราชานุสรณ์

 

พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1)

ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี ประติมากร กรมศิลปากร ในขณะนั้น ได้รับมอบหมายจากราชสำนักพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 7) ให้เป็นผู้ออกแบบปฐมบรมราชานุสรณ์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ สำหรับประดิษฐานบริเวณเชิงสะพานพระพุทธ แบบร่างศึกษาชิ้นนี้ ศาสตราจารย์ศิลป์ ออกแบบและปั้นเพื่อศึกษาสัดส่วนและรายละเอียด ก่อนที่จะขยายเป็นต้นแบบประติมากรรมขนาดเท่าจริงและส่งไปหล่อยังกรุงมิลาน ประเทศอิตาลี ก่อนนำมาประดิษฐานเพื่อเฉลิมฉลองวาระครบรอบสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ ครบ 150 ปี เมื่อพุทธศักราช 2475

 

Untitled

 

Untitled

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงโปรดการเขียนภาพจิตรกรรม ตั้งแต่เมื่อครั้งยังทรงศึกษาอยู่ต่างประเทศ เมื่อทรงเสด็จนิวัติกลับพระนครและเริ่มทรงงานศิลปะเป็นงานอดิเรก พระองค์ทรงยินดีที่จะแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นและทรงสดับข้อเสนอแนะในการสร้างงานศิลปะจากศิลปินระดับแนวหน้าของประเทศ เพื่อนำมาพัฒนาแนวทางการสร้างสรรค์งานศิลปะของพระองค์ ภาพจิตรกรรมฝีพระหัตถ์ในแนวกึ่งนามธรรม (semi-abstract) แบบเอ็กซ์เพรสชั่นนิสม์ (expressionism) ซื่งใช้โทนสีที่ร้อนแรงในการแสดงอารมณ์ความรู้สึก สะท้อนให้เห็นถึงความสนพระทัยในงานจิตรกรรมสมัยใหม่ของพระองค์

 

มาลีแรกแย้ม

 

มาลีแรกแย้ม

แสวง สงฆ์มั่งมี ลูกศิษย์รุ่นแรก ๆ ของศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี ประติมากรฝีมือฉกาจ ผู้บุกเบิกสร้างสรรค์งานประติมากรรมแนวสัจจนิยม (Realism) ในยุคบุกเบิกงานศิลปะสมัยใหม่ไทย ผลงานแรกแย้มนำเสนอผ่านประติมากรรมเปลือยรูปเด็กสาวในวัยเจริญพันธุ์ อุปมาดั่งบุปผชาติที่กำลังแรกแย้มซึ่งประติมากรรมเด็กหญิงถืออยู่ในมือ กลุ่มผลงานประติมากรรมเปลือยของแสวงสร้างกระแสวิพากษ์วิจารณ์ ในสังคมไทยเป็นอย่างมากในช่วงเวลาผลงานถูกสร้าง เนื่องด้วยผู้คนในสมัยนั้น ยังขาดประสบการณ์และความคุ้นชินกับแนวทางการสร้างสรรค์งานศิลปะสมัยใหม่