โครงการวัฒนธรรมสัญจร
“พิมาย - ภูพระบาท : วรรณกรรมสู่นิทานพื้นบ้าน”
.....................................
ความเป็นมา
สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์เป็นหน่วยงานในสังกัดกรมศิลปากรที่มีหน้าที่รับผิดชอบมรดกวัฒนธรรมด้านวรรณกรรม ประวัติศาสตร์ และจารีตประเพณีของชาติ ทั้งในด้านการรักษา สืบทอด สร้างสรรค์ ส่งเสริมและให้ความรู้ความเข้าใจแก่สาธารณชน จากภารกิจดังกล่าว สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์จึงได้จัดทำโครงการวัฒนธรรมสัญจร เพื่อให้นักวิชาการและประชาชนผู้สนใจมีโอกาสศึกษา แลกเปลี่ยนความรู้เกี่ยวกับวรรณกรรมและประวัติศาสตร์จากสถานที่จริง สืบเนื่องมาตั้งแต่ปีงบประมาณ ๒๕๔๗
หลักการและเหตุผล
นับแต่นายกรัฐมนตรีได้มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการวรรณคดีแห่งชาติขึ้น เมื่อพุทธศักราช ๒๕๕๓ เพื่อกำหนดแนวทางการบริหารจัดการมรดกวัฒนธรรมด้านวรรณคดีของชาติ คณะกรรมการดังกล่าวมีกลุ่มภาษาและวรรณกรรม สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ปฏิบัติหน้าที่ฝ่ายเลขานุการ ได้ดำเนินงานวิชาการ จัดทำหนังสือวรรณคดีแห่งชาติ เล่ม ๑ ประวัติวรรณคดีสมัยสุโขทัย ออกเผยแพร่เมื่อพุทธศักราช ๒๕๕๖ และปัจจุบันกำลังจัดทำหนังสือวรรณคดีแห่งชาติ เล่ม ๒ ประวัติวรรณคดีสมัยอยุธยา ซึ่งมีชื่อสถานที่ในภาค อีสานนำมาจากวรรณคดีสมัยอยุธยา โดยเฉพาะวรรณคดีที่เคยถูกจัดเป็นวรรณกรรมท้องถิ่น เช่น เรื่องนางอุษา - ท้าวบารส เรื่องท้าวปาจิต - นางอรพิม ซึ่งเรื่องราวดังกล่าวนับวันแต่จะเลือนหายจากความทรงจำของชาวไทย สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์จึงเห็นสมควรกำหนดจัดโครงการวัฒนธรรมสัญจร “พิมาย - ภูพระบาท : วรรณกรรมสู่นิทานพื้นบ้าน”เป็นการเดินทางไปศึกษาสถานที่และสภาพแวดล้อมของเมืองต่างๆ ในภาคอีสานเมื่อครั้งอดีต ได้แก่ พิมาย อุดรธานี หนองคาย และบุรีรัมย์ ด้วยการบูรณาการความรู้ทั้งด้านวรรณคดี ประวัติศาสตร์และโบราณคดี ประกอบการบรรยายทางวิชาการโดยผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อให้นักวิชาการและประชาชนที่ร่วมโครงการประจักษ์และตระหนักในคุณค่ามรดกวัฒนธรรมของชาติ
วัตถุประสงค์
๑. เพื่อเผยแพร่ความรู้และสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับวรรณคดีสมัยอยุธยาและอีสาน
๒. เพื่อบูรณาการข้อมูลเกี่ยวกับวรรณคดีและประวัติศาสตร์ ประมวลเป็นองค์ความรู้เพื่อการอ้างอิงทางวิชาการ
๓. เพื่อให้ผู้ร่วมโครงการมีประสบการณ์ตรงจากสถานที่จริง ซึ่งจะเป็นผลให้ตระหนักในคุณค่า รักและหวงแหนมรดกวัฒนธรรมของชาติ
๔. เพื่อนำข้อมูลจากการดำเนินโครงการมาพัฒนาการทำงานของสำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์
เป้าหมาย
ผู้เข้าร่วมโครงการประมาณ ๖๐ คน แบ่งเป็น
๑. นักวิชาการ ครู อาจารย์ และประชาชนทั่วไป จำนวน ๔๕ คน
๒. คณะกรรมการวรรณคดีแห่งชาติ สื่อมวลชน และเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงาน ๑๕ คน
ขั้นตอนการดำเนินงาน
๑. ศึกษาและรวบรวมข้อมูลทางประวัติศาสตร์และวรรณกรรม (ต.ค. - พ.ย. ๒๕๕๗)
๒. ติดต่อประสานงานกับหน่วยงานหรือบุคคลที่เกี่ยวข้องและการสำรวจเส้นทาง (ต.ค. ๒๕๕๗)
๓. ประชาสัมพันธ์การจัดกิจกรรม (พ.ย. ๒๕๕๗)
๔. รับสมัครผู้เข้าร่วมกิจกรรม (พ.ย. ๒๕๕๗)
๕. เดินทางตามโครงการวัฒนธรรมสัญจร “พิมาย - ภูพระบาท : วรรณกรรมสู่นิทานพื้นบ้าน”(ธ.ค. ๒๕๕๗)
๖. ประเมินผลการดำเนินงาน (ม.ค. ๒๕๕๘)
ผู้รับผิดชอบโครงการ
กลุ่มภาษาและวรรณกรรม สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์
งบประมาณ
๒๐๐,๐๐๐ บาท (สองแสนบาทถ้วน) จากงบประมาณประจำปี ๒๕๕๘ ของสำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
๑. ผู้ร่วมโครงการได้รับความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวรรณคดี ประวัติศาสตร์ และสภาพแวดล้อมของภาคอีสาน
๒. ผู้ร่วมโครงการมีความซาบซึ้งและเห็นคุณค่าของมรดกวัฒนธรรม ทั้งด้านวรรณคดี ประวัติศาสตร์ โบราณคดี และวัฒนธรรมชุมชนในปัจจุบัน
๓. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ได้ข้อสรุปที่จะนำมาปรับปรุงกำหนดทิศทางการดำเนินโครงการในครั้งต่อไป
กำหนดการวัฒนธรรมสัญจร
“พิมาย - ภูพระบาท : วรรณกรรมสู่นิทานพื้นบ้าน”
วันพฤหัสบดีที่ ๑๑ - วันเสาร์ที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๗
...............................
วันพฤหัสบดีที่ ๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๗
เวลา ๐๖.๓๐ น. - ออกเดินทางจากกรุงเทพฯ โดยรถยนต์ปรับอากาศไปอุทยานประวัติศาสตร์
พิมาย บรรยายเรื่องเส้นทางอารยธรรมขอมและวรรณกรรมพื้นถิ่นอีสาน
เวลา ๑๑.๓๐ น. - ถึงอำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา
- รับประทานอาหารกลางวัน ณ ร้านอาหารใบเตย
เวลา ๑๒.๓๐ น. - ศึกษาแหล่งโบราณคดีและประวัติศาสตร์ ณ อุทยานประวัติศาสตร์พิมาย
วิทยากร : นายดุสิต ทุมมากรณ์ และนายทศพร ศรีสมาน
เวลา ๑๔.๓๐ น. - ออกเดินทางไปจังหวัดอุดรธานี
เวลา ๑๙.๐๐ น. - รับประทานอาหารค่ำ ณ ร้านข้าวต้มเพิ่มพูน จังหวัดอุดรธานี
เวลา ๒๐.๐๐ น. - เข้าที่พัก ณ โรงแรมเดอะ พรรณราย อุดรธานี
วันศุกร์ที่ ๑๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๗
เวลา ๐๘.๓๐ น. - ออกเดินทางจากที่พักสู่แหล่งมรดกโลกบ้านเชียง จังหวัดอุดรธานี
เวลา ๑๐.๐๐ น. - ศึกษาประวัติศาสตร์ โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ เรียนรู้แหล่งมรดกโลกวัฒนธรรม
บ้านเชียง ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียง และหลุมขุดค้นวัดโพธิ์ศรีใน
วิทยากร : นางสาวสิรินทร์ ย้วนใยดี นางสาวพรเพ็ญ บุญญาทิพย์ และ
นายทศพร ศรีสมาน
- เข้าชมหัตถกรรมพื้นบ้าน ณ โรงทอผ้าไทพวน
เวลา ๑๒.๐๐ น. - รับประทานอาหารกลางวัน ณ ร้านอาหารกัลยา
เวลา ๑๓.๐๐ น. - ออกเดินทางไปภูพระบาท จังหวัดอุดรธานี
เวลา ๑๕.๐๐ น. - ศึกษาประวัติศาสตร์ ความสำคัญของรอยพระพุทธบาท ณ วัดพระพุทธบาทบัวบก
เวลา ๑๕.๓๐ น. - เดินทางสู่อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท
เวลา ๑๕.๔๕- ๑๗.๓๐ น. - ศึกษาแหล่งประวัติศาสตร์และมรดกทางวัฒนธรรมของอุทยานประวัติศาสตร์
ภูพระบาท
วิทยากร : นางสาวเสริมสุข ประกฤติภูมิ และนายวัฒนา พรหมวิชัย
เวลา ๑๗.๓๐ – ๑๙.๓๐ น. - พิธีเปิดโครงการวัฒนธรรมสัญจร “พิมาย –ภูพระบาท:วรรณกรรมสู่ นิทานพื้นบ้าน โดยอธิบดีกรมศิลปากร (นายบวรเวท รุ่งรุจี)
ฟังการบรรยาย “วรรณคดีอยุธยาและวรรณคดีอีสาน”
วิทยากร : รองศาสตราจารย์เสาวณิต วิงวอน
นายบุญเตือน ศรีวรพจน์ และคณะกรรมการวรรณคดีแห่งชาติ
- ชมการแสดงจากวิทยาลัยนาฏศิลป์กาฬสินธุ์และรับประทานอาหารมื้อค่ำ
เวลา ๑๙.๓๐ น. - ออกเดินทางสู่จังหวัดหนองคาย
เวลา ๒๐.๓๐ น. - เข้าที่พัก ณ โรงแรมแกรนด์ พาราไดซ์ หนองคาย
วันเสาร์ที่ ๑๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๗
เวลา ๐๘.๓๐ น. - ออกเดินทางจากที่พัก
เวลา ๐๙.๐๐ – ๑๒.๐๐ น. - ศึกษาประวัติศาสตร์ศิลปกรรม ณ โบราณสถานวัดพระธาตุบังพวน
อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย
- ศึกษาเรียนรู้ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ณ โบราณสถานเวียงคุก
วิทยากร นายทศพร ศรีสมาน
เวลา ๑๒.๐๐ น. - รับประทานอาหารกลางวัน ที่ร้านแดงแหนมเนือง
เวลา ๑๓.๐๐ น. - เข้านมัสการหลวงพ่อพระใส วัดโพธิ์ชัย จังหวัดหนองคาย
เวลา ๑๓.๓๐ น. - ชมวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของชุมชนริมฝั่งโขง บริเวณท่าเสด็จ
อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย
เวลา ๑๖.๐๐ น. - เข้าที่พัก ณ โรงแรมแกรนด์ พาราไดซ์ หนองคาย
เวลา ๑๗.๓๐ น. - ออกเดินทางสู่สถานีรถไฟหนองคาย
เวลา ๑๘.๒๐ น. - เดินทางกลับกรุงเทพฯ โดยรถไฟ ขบวนเลขที่๗๐ ประเภทรถด่วนชั้น ๒
นั่งและนอนปรับอากาศ
ถึงกรุงเทพฯ เวลา ๐๖.๐๐ น. ของวันอาทิตย์ที่ ๑๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๗
(จำนวนผู้เข้าชม 226 ครั้ง)